مجله گردشگری

نمازگاه بخارا یک سکوی نماز است که برای نماز در روزهای عید مانند قربان و  فطر، در نظر گرفته شده‌ است و در جنوب باختری بخارا جای دارد. واژهٔ  «نمازگاه» به معنی جایی‌ست که می‌توان در آن نماز خواند. نمازگاه می‌تواند  یک اتاق یا فقط یک جانماز باشد که از سوی یک مسلمان برای فراهم کردن جایی  پاک برای نماز گزاردن در نظر گرفته می‌شود.

مسجد مغاک عطاری (ازبکی: Magʻoki Attori masjidi، تاجیکی: Масҷиди Мағокии  Атторӣ،) قدیمی‌ترین مسجد باقیمانده آسیای مرکزی و یک مسجد تاریخی در شهر  بخارای کشور ازبکستان است و بخشی از مجموعهٔ دینی تاریخی لب حوض می‌باشد.  این مسجد در میانهٔ تاریخی بخارا، نزدیکِ ۳۰۰ متری جنوب باختری پای کلان،  ۱۰۰ متری جنوب باختری گنبد بازرگانی طاق تلپک‌ فروشان و ۱۰۰ متری خاورِ لب  حوض جای دارد. و بخشی از میراث جهانی یونسکو در میانهٔ تاریخی بخارا است.

آرامگاه چشمه ایوب در نزدیکی آرامگاه اسماعیل سامانی در بخارا ازبکستان جای  دارد. بر پایهٔ افسانه‌ای، ایوب از این مکان دیدن کرد و با کوبیدن عصا خود  به زمین چشمه‌ای ساخت. آب این چاه هنوز پاک است و شفا بخش شمرده می‌شود.  اگر به تاریخ ساخت آرامگاه چشمهٔ ایوب نگاه کنیم، این ساختمان دربرگیرندهٔ ۳  بخش است که در ۳ دورهٔ گوناگون ساخته شده‌ است. گورخانه، بخش نخستِ  آرامگاه در سدهٔ دوازدهم در دوران ارسلان‌خان فرمانروای دودمان  «قرا‌خانیان» ساخته شده‌ است. بر پایهٔ فرمان «ارسلان‌خان» روی گور، یک  آرامگاه باشکوه و زیبا ساخته شده و بالای چاه با ایوان پوشیده شده‌ است.

مسجد بالاحوض؛ نام یکی از مساجد تاریخی در بخارا، ازبکستان است و این سازه  در سال ۱۷۱۳ میلادی، روبروی ارگ بخارا در منطقهٔ ریگستان ساخته شده‌ است که  همراه با دیگر بخش‌های تاریخی شهر در فهرست میراث جهانی یونسکو گنجانده  شده‌ است. هنگامی که امیر بخارا در دههٔ ۱۹۲۰ میلادی زیر چیرگی روسیهٔ  بلشویکی قرار داشت؛ این مسجد، در جایگاه مسجد جامع کارکرد داشت. ستون‌های  نازک ساخته‌شده از چوب‌های نقاشی‌شده در سال ۱۹۱۷ میلادی به بخش جلویی  ایوان (ورودی) افزوده‌شد و سقف برآمدهٔ نمازخانهٔ تابستانی را نیز پشتیبانی  می‌کرد. ستون‌ها با مقرنس‌های رنگی آذین شده‌اند.

طاق زرگران یک بازار سنتی سرپوشیده در میانهٔ تاریخی شهر بخارای کشور  ازبکستان است. این بازار در سدهٔ شانزدهم (۱۵۸۶-۱۵۸۷ میلادی) در زمان  فرمانروایی عبدالله‌خان دوم از دودمان شیبانیان ساخته‌شد. زرگران بزرگ‌ترین  بازار در میان چندین بازارِ سرپوشیدهٔ کهن بخارا و پیچیده‌ترین‌شان در  ساخت‌ و ساز و چیدمان است. تا میانه‌های سدهٔ بیستم از آن در جایگاه یک  بازار معمولی بهره برده می‌شد که بیشتر در آن جواهرات می‌فروختند، ولی بخشی  از طاق در جایگاه یک بازار معمولی بود که در آن ابزارهای گوناگون و  نیازمندی‌های روزانه فروخته می‌شد. بازار سرپوشیده به سبک سنتی ایرانی  ساخته شده‌است و هیچ ناهمسانی‌ای با بازارهای سنتی سرپوشیدهٔ همانند، در  شهرهای کهن ایران مانند تهران، اصفهان، شیراز، تبریز یا مشهد ندارد.

طاق صرافان یک بازار سنتی سرپوشیده در میانهٔ تاریخی بخارا در ازبکستان  می‌باشد.این بازار ساخته‌شده در سدهٔ شانزدهم (۱۵۳۴–۱۵۳۵) در زمان  فرمانروایی عبیدالله خان از دودمان شیبانیان ازبک است.طاق صرافان یکی از  چندین بازار سرپوشیدهٔ بخاراست. تا میانه‌های سدهٔ بیستم در جایگاه یک  بازار معمولی بود که در آن نیازمندی‌ها و ابزار روزمرهٔ به فروش می‌رسید و  یکی از اصلی‌ترین بازارهای سرپوشیدهٔ بخارا شمرده می‌شد.

چار منار (ازبکی Chor Minor) که با نام مدرسه خلیف نیاز کل نیز نامیده  می‌شود، دروازه‌خانه تاریخی مدرسه‌ای اکنون نابود شده در شهر تاریخی بخارا  در ازبکستان است. این سازه به عنوان یک بنای میراث فرهنگی حفاظت شده، و  همچنین بخشی از میراث جهانی یونسکو در مرکز تاریخی بخارا است. نام چار منار  به فارسی بوده و به وجود چهار مناره در این سازه اشاره دارد.

مدرسه عبدالعزیزخان یک مدرسهٔ ساخته‌شده در سده‌های میانه در بخارا است.  این مدرسه در سال‌های ۱۶۵۱–۱۶۵۲ از سوی فرمانروای ازبک از دودمان  اشترخانیان، عبدالعزیزخان (۱۶۴۵–۱۶۸۱) ساخته‌ شد. این مدرسه در معماری از  دید اهمیت و غنای آذین‌های هنری از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. فضای  درونی مدرسه با نقاشی‌های دیواری با چشم‌اندازی از معماری هندی آذین شده‌  بود. زمان فرمانروایی شوروی، مدرسهٔ عبدالعزیزخان در سال ۱۹۳۰ با همکاری  صنعتگر «اوستا شیرین مرادُف» به‌ طور کامل بازسازی شد.

عبدالعزیزخان (۱۶۱۴–۱۶۸۳ م)، پسر ندر محمد خان، فرمانروای ازبک بخارا (خان  بخارا) در قرن هفدهم، پنجمین خان سلسله جانی (هشترخانی) بود که از ۱۶۴۵ تا  ۱۶۸۱ میلادی سلطنت نمود. عبدالعزیزخان، مفتی و یکی از برجسته‌ترین  فرمانروایان سلسله جانیان بود. او فقه را نزد آخوند ملامحمد شریف بخاری  آموخت و از وی اجازه فتوا گرفت. ادیب نیز بود و اغلب نامه‌ها و فرمانها را  خود انشا می‌کرد. با مرگ عبدالعزیز خان، سلسله جانیان رو به زوال نهاد.

مدرسهٔ الغ‌بیگ بخارا یک مدرسهٔ دینی در میانهٔ تاریخی شهر بخارا است که در  سال ۱۴۱۷ از سوی پادشاه و ستاره‌شناس تیموری الغ‌بیگ (۱۴۰۹–۱۴۴۹)  ساخته‌شد. این سازه یادگار دوران شکوفایی معماری آسیای میانه است که در  ساخت آن از سازه‌های دیگر شهرهای آسیای میانه الگوبرداری شده‌است. امروزه،  این مدرسه تنها سازه در این مقیاس است که از زمان فرمانروایی تیموریان در  بخارا به جا مانده‌است. این مدرسه همچنین کهن‌ترین سازهٔ بجا مانده از میان  سه مدرسه‌ای‌ست که از سوی الغ بیگ در بخارا ساخته شده‌است.