بایگانی نوشته‌ها

موزه ملی تاجیکستان یک موزه تازه بازسازی شده است که نمایشگاه‌هایی از تاریخ قدیم و جدید جمهوری تاجیکستان را در خود جای داده است و در پایتخت کشور تاجیکستان، شهر دوشنبه، واقع شده است. این موزه در سال ۱۹۳۴ افتتاح و در سال ۱۹۹۹ عنوان موزه ملی را دریافت کرده است. این ساختمان منحصر به فرد برای همه بازدیدکنندگانی که شروع به کاوش در کشور کوچک آسیای مرکزی کرده‌اند واقعاً الهام بخش است و با معرفی تاریخ، طبیعت، زندگی محلی و فرهنگ مردم تاجیکستان مورد توجه گردشگران بسیاری قرار گرفته است. تاجیکستان کشوری در آسیای میانه است که توسط افغانستان، چین، قرقیزستان و ازبکستان احاطه شده است. این شهر به دلیل کوه‌های ناهموار مشهور به پیاده‌روی و کوهنوردی است. کوه‌های فان، در نزدیکی پایتخت ملی دوشنبه، دارای قله‌های پوشیده از برف هستند که بیش از ۵۰۰۰ متر ارتفاع دارند.

درّه ورزاب منطقه تفریحی مورد علاقه ساکنین دوشنبه است. در آنجا تعداد زیادی منطقه تفریحی و مکان‌هایی برای استراحت و يا به قول تاجيك‌ها دم‌گيری  وجود دارد. ورزاب به عنوان یک منطقه جغرافیایی کوچک نزدیک دوشنبه، در نقطه تقاطع سرچشمه رود ‌ورزاب و قسمت‌های مرکزی از سراشیبی‌های جنوبی رشته کوه حصار بسیار شناخته شده است. ناحیه ورزاب در مرزهای شمالی درّه زرافشان و در  سراشیبی‌های شمالی رشته کوه حصار واقع شده است. از شرق به درّه رامیت و از  جنوب‌ شرقی به راحتی و وحدت می‌رسد. بزرگراه‌هایی که دوشنبه را با بخش‌های  شمالی کشور و درّه فرقانه، استرفشن (اوراتپّه‌سابق)، خجند،  (لنين‌آباد‌سابق) و عینی و پنجکنت، به هم پیوند می‌دهند از درّه ورزاب عبور  می‌كنند.

كوهستان ‌فان مقصد توريستی مشهوی است كه در شمال غربی تاجيكستان واقع شده است. منطقه كوهستانی فان برای ديدار بسيار مناسب است. يك جاده‌ی آسفالت دوشنبه را به بزرگترين درياچه‌ی منطقه يعنی درياچه اسكندركول می‌رساند. جاده‌ای ديگر از سمت شهر خجند و شهر استروشن و گردنه 3376 متری شهرستان و جاده‌ای ديگر از شهر پنجكنت به درياچه زيبای اسكندركول می‌رسد. اكثر  جاده‌های مناطق كوهستاني‌ فان بدون آسفالت و شوسه می‌باشد. در عين حال مسيرهای اصلی آسفالته می‌باشد.

دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، در مرکز درّه‌ی حصار و در ارتفاع 800 متری از  سطح دریا واقع شده است. تا سال 1961 استالین آباد نامیده می‌شد. از سمت  شمال و شرق به تپّه ماهورهای رشته کوه‌های پوشیده از برف حصار كه با  قلّه‌هایی به ارتفاع 4000 متر و بلندتر احاطه شده است، مي‌رسد، و از سمت  جنوب با رودخانه‌ی کافر‌نهان هم مرز است. دوشنبه در بزرگ‌ترین واحه‌ی  کشاورزی کشور واقع شده است. اين شهر در منطقه‌ای در امتداد دو کناره‌ی  رودخانه‌ی ورزاب قرار دارد.

درّه‌ی‌ حصار منطقه وسیعی کوهستانی است به طول تقریباً 70 کیلومتر و 2 الی  18 کیلومتر پهنا كه رودخانه‌های كافرنهان،قره‌تاغ و رودخانه شیرکنت از آن  می‌گذرد.مردم در این منطقه در اوایل عصر حجر، 3 الی4 هزار سال قبل از میلاد  ساکن بوده‌اند. بعد‌ها این منطقه بخشی از باختر و سپس بخش‌های  یونانی-باختری و کوشان می‌شود. آثار باقیمانده از سنگ‌چین‌های گرد و مستطیل  شکل ساخته دست بشر در مناطق باستانی که در میان ساکنین محلّی به تيپا  معروف هستند در تعداد زیادی از باستان‌شناسی‌ها یافت شده که گواه این موضوع  هستند.

یک کشف کاملاً اتّفاقی انگیزه را برای یک کشف بزرگتر بالا برد. در سال 1976  عاشورعلی مقيم روستای عوض‌علی بعد از بازدید از یک موزه تاریخی در شهر  پنجکنت باستان‌شناسان را درباره‌ی یافته جالب توجّه خودش مطّلع ساخت. او یک  تبر برنز را نزدیک خانه خودش پیدا کرده بود. عاشورعلی متوجّه شده بود كه  تبری كه او پيدا كرده شباهت زيادی به تبری دارد كه در موزه برای نمايش قرار  گرفته است. تبری كه در موزه قرار داشت یک تبر برنز بود که در اواخر قرن 19  در روستای يار در منطقه پنجکنت یافت شده بود.

ابوعبدالله‌ رودکی پایه‌گذار و پدر شعر کلاسیک فارسی است که در اواخر قرن 9 و اوایل قرن 10 در طی سلسله سامانیان زندگی می‌کرد. او قصیده‌ها و شعر‌های  معروفش را به زبان فارسی می‌نوشت. رودكی یک خواننده و موسیقیدان با استعداد بود. او چنگ را به زيبايی می‌نواخت. نصر‌ بن‌ احمد ‌سامانی  (943-914م) رودکی را به بخارا دعوت کرد. رودكی بيشتر عمرش را در بخارا  گذراند و از زمانی که حامیش را در سال 937م از دست داد؛ دوران سختي و  تنگدستی وی شروع شد.

پنجکنت باستانی در نزدیکی شهر پنجكنت امروزی واقع شده و نماینده یک اثر  تاریخی بی‌نظیر در اوایل قرون وسطی است. پنجكنت در قرن‌های 5 تا 8 ميلادی  شرقی‌ترین نقطه شهر سغدیان بود. (غفوراف، باباجان. تاجيكان. جلد اوّل و  دوّم، عرفان، دوشنبه،1377ه.ش-1997م – ص 3831) سغدی‌ها کسانی بودند که به  زبان ایرانیان شرق صحبت می‌كردند و از نیاکان تاجیکی‌ها محسوب می‌شوند. در  ربع اول قرن 8 ميلادی پنجکنت مرکز قلمرو آخرین پادشاه، دیواشتیچ بود که با  شاهزاده‌ی سغدیان بر سر قدرت شهر سمرقند، پایتخت سغدیان جنگید.

بزرگ‌ترین دریاچه‌های تاجیکستان در پامیر هستند. از جمله‌ آنها می‌توان از:  قره‌كول،[1] رانک‌کول،[2] زرکول،[3] سارز،[4] و یاشی‌کول[5] نام برد. حجم  کلّی آب در دریاچه‌های پامیر43 کیلومترمکعب می‌باشد، که شامل 6/26  کیلومترمکعب آب‌ شور در دریاچه قره‌كول و حدود 17 کیلومتر مکعب آب‌شیرین در  دریاچه سارز مي‌باشد. اين درياچه در سال 1911 در نتیجه‌ي انسداد بستر  رودخانه مرغاب[6] به خاطر یک زمین لرزه[7] شکل گرفت.

تاجیکستان را می‌توان معدن چشمه‌های آب‌گرم نام برد. دمای آب در بعضی از  چشمه‌ها به 95 درجه سانتی‌گراد می‌رسد. آب‌هاي خواجه‌آب‌گرم (38 تا 95 درجه سانتی‌گراد)، کاوک (76 درجه سانتی‌گراد)، یاشی‌کول (69 درجه  سانتی‌گراد)، جیلاندی (66.5 درجه سانتی‌گراد)، آلی‌سو (63.5 درجه  سانتی‌گراد)، جارتی‌گامبز (63 درجه سانتی‌گراد)، توقوزبولاق (62 درجه سانتی‌گراد)، گرم‌چشمه (60 درجه سانتی‌گراد) و آب‌گرم (41 درجه  سانتی‌گراد) از داغ‌ترین چشمه‌های این کشور می‌باشند. از چشمه‌های آب‌ گرم دیگری كه حرارات كمتری دارند می‌توان از: چشمه‌های قيزیل‌ ربات (38.5  درجه سانتی‌گراد)، شیرگین (36 درجه سانتی‌گراد) آوج (34درجه  سانتی‌گراد) و باخمیر (38 درجه سانتی‌گراد) از آن جمله می‌باشند.