متروی تاشکند یکی از جاذبه‌های دیدنی در این شهر است. شاید شگفت‌زده شوید که متروی این شهر چقدر آثار هنری زیبایی دارد. آثار هنری در متروهای این شهر ترکیبی از شکوه هنری شوروی و درک مدرنیته هنرمندان ازبک است. این مترو در سال ۱۹۷۷ تأسیس شده و سه خط و ۲۹ ایستگاه دارد. هر ایستگاه این ایستگاه‌ها هر بیننده‌ای را به گرفتن عکس ترغیب می‌کنند، اما باید به خاطر داشت که عکس‌برداری در متروی تاشکند کاملاً ممنوع است و در هر ایستگاه پلیس‌های زیادی حضور دارند. بنابراین بهتر است خودتان را در مشکل نیندازید و فقط از تماشای این هنر زیبا لذت ببرید. ساعت کاری مترو تاشکند از ساعت ۶ صبح تا نیمه شب است.
تصاویر منتشر شده از ایستگاه متروی تاشکند، که هرگز دیده نشده، ممکن است دلیل خوبی برای گردشگران باشد تا به پایتخت شهر ازبکستان و ایستگاه‌های زیرزمینی متروی آن سری بزنند. تصاویری از ایستگاه‌های معروف متروی تاشکند که قدیمی‌ترین مترو آسیای میانه است، رونمایی شده است. این مترو شاهکاری از سکوهای تزئینی، ستون‌های شیشه‌ای و تونل‌های بسیار بزرگ است که هر بازدیدکننده‌ای را غافلگیر می‌کند. سه خط متروی ساخته شده در سال ۱۹۷۷ در تاشکند به عنوان محل نظامی تعیین و به پناهگاه بمب هسته‌ای تبدیل شد. امنیت این ایستگاه‌ها بسیار سخت بود و افراد غیرنظامی حق ورود به آن‌ها را نداشتند و عکس گرفتن ممنوع بود. اما این ممنوعیت لغو شده است و بازدیدکننده‌ها می‌توانند آثار هنری را در دوربین‌های خود ثبت و به دیگران نشان دهند. عکاس معروف ازبکی به نام آموس چاپل با دیدن تلفیق سبک‌های زینتی سکوها و دیوارها در این ایستگاه‌ها تعجب کرده و می‌گوید که این ایستگاه‌ها تنوع هنری زیادی دارند.ترکیب عناصر هنری دوران شوروی با طرح‌های اسلامی و حتی باستانی، شکل‌های زاویه‌دار و لبه‌های تیز، نماد استحکام، عظمت و قدرت امپراتوری روسیه هستند. خطوط موجی شکل و رنگ‌های کوبالت اغوا کننده و رنگ زمردی عربی زیبایی‌ها را دو چندان کرده است. این هم‌گرای خیره‌کننده ناشی از تاریخ پیچیده ازبکستان و دولت‌های متنوع آن است؛ دولتی‌هایی که به نوبت اداره کشور ازبکستان را در دست داشته‌اند. در هزاره اول قبل از میلاد مسیح، تاشکند یکی از بزرگ‌ترین شهرها در امتداد جاده ابریشم و بندری مهم در مسیر تجارت باستانی از شرق آسیا تا امپراتوری روم بود. وضعیت آن به‌عنوان یک تقاطع فرهنگی منجر به تغییراتی در نظام‌های حکومتی آن شد. زمانی که مسلمانان در قرن هفتم و هشتم میلادی منطقه را فتح کردند، اعتقادات اسلامی را به این منطقه معرفی کردند که نفوذ کامل بیش از ۱۰۰۰ سال طول کشید؛ اما زمانی که روسیه در اواخر دهه‌ی ۱۸۰۰ میلادی این شهر را تصاحب کرد و همچنین زمانی که بلشویک‌ها در سال ۱۹۱۷ سرزمین‌های مجاور ازبکستان را نیز فتح کردند، این کشور بیشتر به‌سمت یک موضع سکولار حرکت کرد و هرگونه اعمال مذهبی از سوی دولت تحت حکومت شوروی ممنوع شد. بسیاری از مساجد و زیارتگاه‌ها بسته شدند و افراد و مکان‌های مذهبی زیادی آزار و اذیت شدند. همچنین به‌علت زلزله سال ۱۹۶۶، بخش بزرگی از ساختمان‌های اسلامی به ویرانه‌ای تبدیل شدند که هیچ تلاشی برای بازسازی آن‌ها انجام نشد.
تنوع هنری متروی تاشکند، ناشی از لایه‌بندی رویدادهای تاریخی، تنوع‌های حاکمیتی، ادیان مختلف و ارزش‌های هنری است. ایستگاه‌های مترو، با وجود ورودی‌های بتنی و راهرو‌های ساده، نمای داخلی حیرت‌آوری دارند. تزیینات این ایستگاه‌ها، شامل شیشه، سرامیک، پلاستیک، سنگ مرمر، فلز و مرمر سفید است که توسط هنرمندان محلی ساخته شده‌اند و هرکدام سبک و الگو‌های خاص خود را دارند. پس از تجزیه اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، چندین مرکز تحت کنترل آن تغییر نام دادند و یکی از آن‌ها کشور ازبکستان بود. با فروپاشی شوروی، هنر در کشور ازبکستان از جنبه تبلیغاتی و ایدئولوژی کمونیستی به‌شدت دوری کرد و به همین دلیل، بازدید از ایستگاه‌های مترو که نمادی از قدرت شوروی بود، به‌طور کلی ممنوع شد. به‌نظر می‌رسد که مقامات ازبکستان، به دلیل فاصله گرفتن از مسکو و بوروکرات‌های کمونیست، تکریم این ایستگاه‌های مترو که یادگاری از دوران شکوه و جلال کمونیسم بود، اهمیت چندانی در ذهن حاکم‌‌های جدید نداشتند. با این حال، این بنا بیشتر تحسین کننده مردم ازبکستان و تاریخ غنی آن بود و پروژه‌ای مانند این در کل سرزمین شوروی وجود نداشت.
ایستگاه متروی «پاختاکور» (Paxtakor) نمایش دهنده موزاییک‌هایی به رنگ آسمانی با گل‌های پنبه‌ای و ساقه‌های نارنجی است که به یکی از صنایع اصلی ازبکستان اشاره می‌کند. در مرکز دیگری، آرایش‌های گل‌دار باشکوه از گچ و مینا تمام دیوار را از کف تا سقف تزیین می‌کند. ایستگاه «کوسموناتلار» (Kosmonavtlar) احتمالاً مشهورترین ایستگاه تاشکند است. در دیوارهای این ایستگاه، دستاوردهای علمی کشور به‌همراه پرتره‌های فضانوردهای معروف و افرادی که در شوروی درخشان علمی نقش داشتند، به تصویر کشیده شده است. این طرح‌ها نشان می‌دهند که شوروی چه تأثیری بر علم و دانش بشری داشته است. در این ایستگاه، هنر خاص دوران شوروی با تجلی هنر اسلامی برای ایجاد زیبایی منحصربه‌فرد از هنر ازبکی، به خوبی با یکدیگر ترکیب شده است. لغو ممنوعیت عکاسی از این ایستگاه‌ها که به‌تازگی رخ داده است، نشان‌دهنده حرکتی متفاوت نسبت به آنچه که رئیس‌جمهور پیشین اسلام کریموف در نظر داشت، است. در حال حاضر، دولت رئیس‌جمهور شوکت میرضیایف که در سال ۲۰۱۶ انتخاب شده است، امیدوار است دیگر کشورهای جهان را تشویق کند تا ثروت فرهنگی و تاریخ دقیق ازبکستان را درک کنند.
اصلاحات اخیر میرضیایف نشان‌دهنده یک فاز جدید و امیدوار کننده در ازبکستان است پس از دهه‌های انزوا طلبی و حکومت اقتدارگرا. دولت جدید در حوزه گردشگری به دنبال فرصتی برای رشد کشور است و برنامه جدید ویزای آسان‌تر ازبکستان می‌تواند این برنامه‌ها را به عمل بیاورد. سیاست‌های جدید دولت ازبکستان ورود به کشورهای اروپایی و همسایه را آسان‌تر کرده است. در حالی که بیشتر توریست‌های تاشکند از داخل ازبکستان می‌آیند، هر سال ۲ میلیون گردشگر خارجی نیز این کشور را بازدید می‌کنند. این تعداد بازدیدکننده برای کشوری به بزرگی ازبکستان هنوز کم است. بنابراین، دولت جدید همچنان تشویق‌های بیشتری برای جذب بازدیدکنندگان در نظر گرفته است. شاید برای گردشگرانی که به‌تازگی ویزای ازبکستان را دریافت کرده‌اند، بازدید از ایستگاه‌های متروی زیرزمینی تاشکند بهترین مکان برای شروع بازدید از ازبکستان باشد.
دیدگاه خود را بنویسید