مناره 45 متری کلان بر فراز مرکز تاریخی بخارا در فهرست یونسکو قرار دارد.
۱. در دل شهر کهن بخارا گم شوید.
بخارا، با بافت قدیمی‌اش که در آسیای مرکزی بی‌نظیر است، فرصتی استثنایی برای گشت و گذار آزادانه فراهم می‌آورد. این شهر با کوچه‌های باریک و پیچ‌درپیچ خود، مدرسه‌ها، آرامگاه‌های صوفی، خانه‌های مهمان با حیاط‌های داخلی و حتی کنیسه‌ای به یادمانده از جامعه‌ی یهودیان پیشین بخارا، دیدنی‌های فراوانی دارد. پس از یک روز پرماجرا، می‌توانید در کنار استخر لب حوض با نوشیدن یک فنجان چای استراحت کنید یا برای تجربه‌ی حمام سنتی در حمام قدیمی وقت بگیرید.
چیزهایی که باید بدانید: ارزش دارد چند روزی را در بخارا سپری کنید تا از قلعه‌ی ارگ بخارا، آرامگاه باشکوه سامانیان از قرن دهم و مناره‌ی ۴۶ متری کلان که حتی چنگیزخان را هم مجذوب خود کرده، دیدن فرمایید.
همچنین تجربه کنید: کاشغر، سین‌کیانگ
شهر کهن کاشغر در سال‌های اخیر شاهد بازسازی‌هایی بوده است، اما هنوز قسمت‌هایی از آن زیبایی خود را حفظ کرده‌اند.
خیوه - ازبکستان
2. ایچان قلعه خیوه، نمادی از عظمت تاریخی
در دل شهر باستانی خیوه که با دیوارهایی از دوران قرون وسطا محصور شده، یکی از زیباترین و بهترین مثال‌های باقی‌مانده از جاده ابریشم قرار دارد. طی یک روز می‌توانید به کشف کاخ پادشاهی سابق، زندان‌ها و بازارهای فروش برده‌های گذشته بپردازید، در ادامه از منظره‌ی خیره‌کننده‌ی غروب آفتاب از بالای مناره اسلام خواجه لذت ببرید و سپس خود را به محل اقامتی منتقل کنید که فضایی کاملاً آسیای مرکزی دارد. هتل اورینت استار که در یک مدرسه دینی قرن نوزدهمی به نام محمد امین خان قرار گرفته، با اتاق‌هایی که از سلول‌های دانشجویی قدیمی تغییر کاربری یافته‌اند، پذیرای شماست.
چیزهایی که نیاز است بدانید: برای سفر به خیوه، انتخاب‌های شما شامل قطار شبانه یا پرواز به اورگنچ که در نزدیکی قرار دارد می‌شود، یا می‌توانید با یک تاکسی اشتراکی از بخارا عبور کرده و از میان صحرای قره‌قوم به آنجا برسید.
تجربه‌ای دیگر را نیز از دست ندهید: کاروانسرای زین‌الدین در ایران - این کاروانسرای مرمت‌شده متعلق به قرن شانزدهم که به فرمان شاه عباس ساخته شده، با اتاق‌هایی دعوت‌کننده و دلپذیر، تنها یک ساعتی از یزد فاصله دارد.
مسیر آلماتی به ارومچی
3. سفری رویایی را با قطار در مسیر جاده ابریشم تجربه کنید.
در صورتی که وقت کافی در اختیار دارید، پیمایش جاده ابریشم با قطار، یک تجربه رویایی و شگفت‌انگیز خواهد بود. انتخاب‌های متفاوتی برای مسیر وجود دارد که می‌توانید در آنها به همراه تجار جاده ابریشم در کابین‌های قطار استراحت کنید و به آرامی از چشم‌اندازهای افسانه‌ای عبور نمایید.
چیزهایی که لازم است بدانید: یک قطار بین‌المللی که هفته‌ای دو بار حرکت می‌کند، مسیری از آلماتی در قزاقستان به اورومچی در چین را طی می‌کند و از آسیای مرکزی که زمانی تحت حکومت شوروی بود به ترکستان چین می‌رسد. یک گزینه دیگر نیز برای آغاز سفر از آستانه، پایتخت قزاقستان، موجود است.
سعی کنید این مسیر را نیز تجربه کنید: از اورومچی به جیایوگوان در چین.
این مسیر که کنار کویر گبی در جاده ابریشم چین قرار گرفته، شما را در غربی‌ترین نقطه دیوار بزرگ چین به زمین می‌نشاند.
تاش رباط در قرقیزستان
4. اکتشاف یک استراحتگاه سنّتی را تجربه کنید.
در یک دره‌ی پوشیده از پوشش گیاهی نرم، دور از مسیر اصلی زمینی که بیشکک را به کاشغر متصل می‌کند، تاش‌رباط به عنوان یک کاروانسرای کوچک ولی با فضایی منحصر به فرد شناخته می‌شود، جایی که زمانی کاروان‌ها برای آماده‌سازی جهت عبور از مسیرهای دشوار کوهستانی تیان‌شان استراحت می‌کردند. در این مکان می‌توانید اتاق‌ها و اصطبل‌های متعدد را بررسی کنید و پیش از اقامت شبانه در یک خانه‌ی ییلاقی در اطراف، با اسب به سمت مناطق دیدنی اطراف بروید.
آنچه لازم است بدانید: اغلب گردشگران تاش‌رباط را در حین سفر به سمت گذرگاه دوردست توروگارت بازدید می‌کنند، که یکی از ماجراجویانه‌ترین گذرگاه‌های مرزی بین آسیای مرکزی و چین به شمار می‌رود.
توصیه می‌شود همچنین سری به کاروانسرای رباط شرف، ایران بزنید. این رباط که به خوبی نگهداری شده، در نزدیکی مرز ترکمنستان و نزدیک سرخس قراردارد، این یک انتخاب عالی برای گشت و گذاری کوتاه از مشهد است.
کوهستان گورنو، منطقه بدخشان تاجیکستان
5. پا جای پای مارکوپولو بگذارید.
در یکی از مناطق دست نیافتنی و بلند آسیا، دره واخان خودنمایی می‌کند، جایی که مرزهای تاجیکستان، افغانستان، و چین به هم می‌رسند. این دره باریک و طولانی، که ظاهری شبیه به انگشت دارد، در قرن نوزدهم در زمان رقابت‌های استعماری میان روسیه و بریتانیا به عنوان مرزی میان این دو امپراتوری شکل گرفت. مارکوپولو نیز از این منطقه که بخشی از جاده ابریشم بوده است عبور کرده و امروزه نیز آثاری از جاده ابریشم به همراه چندین قلعه باشکوه در این منطقه به چشم می‌خورد.
آنچه باید بدانید: آسان‌ترین روش برای بازدید از این منطقه، استخدام یک جیپ به همراه راننده از شهر خاروغ واقع در منطقه کوهستانی بدخشان تاجیکستان و گذراندن شب در خانه‌های محلی سنتی پامیر در روستای ایشکاشیم است. برای ورود به منطقه کوهستانی بدخشان (گورنو) نیاز به اخذ مجوز ویژه از پیش است.
تجربه‌ای دیگر: کریدور واخان، افغانستان
برای کسانی که به دنبال ماجراجویی‌های حرفه‌ای هستند، امکان ثبت‌نام در برنامه‌های کوهپیمایی در سمت افغانستان از رشته‌کوه‌های واخان وجود دارد.
مقبره تیمور لنگ در شهر سمرقند ازبکستان
6. به تماشای مقبره یکی از بزرگترین فاتحان تاریخ بروید.
سمرقند، شهری که تیمورلنگ، فرمانده نظامی قرن چهاردهمی، آن را به عنوان پایتخت خود در آسیای مرکزی برگزید و توانست نصف جهان آن زمان را تحت فرمان خود درآورد، اکنون خانه‌ی آرامگاه خانوادگی اوست. قبل از اینکه به تحسین کاشی‌کاری‌های دوره تیموری در خیابان شاه‌زنده و ویرانه‌های مسجد بیبی‌خانم، که به فرمان تیمورلنگ به افتخار همسرش ساخته شده، بپردازید، از این آرامگاه دیدن فرمایید.
برای دانستنی‌ها: امروزه، راحت‌ترین مسیر برای رسیدن به سمرقند از طریق "جاده طلایی"، استفاده از قطارهای پرسرعت از تاشکند یا بخارا می‌باشد.
همچنین توصیه می‌شود که: شهر سبز ازبکستان، محل تولد تیمورلنگ، که تنها چند ساعتی با خودرو از سمرقند فاصله دارد، خانه‌ی زیبای آق‌سرای کاخ او است.
دروازه، ترکمنستان
7. در دروازه جهنم چادر بزنید.
استقرار در میانه‌ی آتش‌های جهنم، تجربه‌ای است که در این گودال عظیم ۷۰ متری در قلب آسیای مرکزی به دست می‌آید، جایی که یک میدان گازی از سال ۱۹۷۱ بی‌وقفه می‌سوزد و هیچ کنترلی بر آن نیست. یک شب را در این صحرا چادر زده و شاهد آن باشید که چگونه این حفره‌ی شعله‌ور به «دروازه جهنم» معروف شده است. فراموش نکنید مارشمالوهایتان را همراه بیاورید!
چیزهایی که لازم است بدانید: برای ورود به ترکمنستان و دیدن این منظره، گردشگران نیاز دارند که از طریق تورهای رسمی اقدام کنند.
تجربه‌ای دیگر را هم امتحان کنید: دریای آرال
برای یک شب کمپینگ به یادماندنی و غم‌انگیز همانند دروازه جهنم، می‌توانید با یک وسیله نقلیه چهارچرخ به سواحلی که در حال ناپدید شدن از دریای آرال هستند، در مرز میان ازبکستان و قزاقستان، سفر کنید.
دانهوانگ، استان گانسو چین
8. هنر جاده ابریشم را در غارهای (موگائو) ببینید.
آثار هنری درون غارهای موگائو، که با هم‌آمیزی شگفت‌انگیزی از فرهنگ‌های هند، چین، تبت، گندهارا و اویغور به وجود آمده‌اند، نشان‌دهنده قدرت بی‌نظیر جاده ابریشم در پیوند دادن فرهنگ‌های شرقی و غربی هستند. این غارها که برای قرن‌ها فراموش شده بودند، در ابتدای قرن بیستم توسط اورل اشتین به همراه سایر باستان‌شناسان و جستجوگران غربی مجدداً کشف شدند.
چیزهایی که باید در نظر داشته باشید: فقط قادر به بازدید از تعداد محدودی از این غارها خواهید بود و در شرایطی مانند بارندگی یا برف، امکان بازدید از این مجموعه ممکن است محدود شود.
پیشنهاد می‌شود که: دروازه یشم را نیز بررسی کنید، که یک مسیر حیاتی در جاده ابریشم و نقطه اخذ مالیات بوده و در ۸۰ کیلومتری دانهوانگ واقع شده، جایی که زمانی بر تجارت یشم با ختن نظارت داشت.
ایاز قلعه، ازبکستان
9. در میان دژهای بیابانی خوارزم گردش کنید.
تجربه‌ای منحصربه‌فرد با اجاره یک اتومبیل دوران شوروی و آغاز یک ماجراجویی یک روزه از شهر خیوه به دل بیابان، جایی که می‌توانید شاهد ویرانه‌هایی از قلعه‌ها و کاخ‌های باستانی باشید که گویی مجسمه‌هایی عظیم از شن در دل صحرا ذوب شده‌اند. این بناهای باشکوه، یادگاری از تمدنی هستند که حدود دو هزار سال پیش در کنار رود آمودریا به اوج رسیده بود.
اطلاعات مفید: برای اجاره یک خودرو به همراه راننده برای یک روز، بودجه‌ای حدود ۶۰ دلار آمریکا (۴۵ پوند) در نظر داشته باشید. این مکان‌های تاریخی در قره‌قالپاقستان، منطقه‌ای خودمختار در ازبکستان واقع شده‌اند و برای بازدید از آنها نیازی به اخذ مجوز یا ویزای اضافی نیست.
پیشنهاد می‌کنیم سری هم به نسا، ترکمنستان بزنید؛ مکانی که تنها ۱۸ کیلومتر با عشق‌آباد فاصله دارد و کمتر کسی از آن دیدن کرده است، محلی که زمانی دژ و پایتخت اولیه اشکانیان بوده است.
شهر عشق آباد، پایتخت کشور ازبکستان
10. عشق آباد را کاووش کنید.
اگر ترکمنستان را کره شمالیِ آسیای مرکزی بدانیم، عشق‌آباد هم پیونگ‌یانگ آن است. پایتختی مرموز امّا از نظر معماری، عجیب و غریب که با ساختمان‌های عظیم پوشیده از سنگ مرمر سفید پوشیده شده و با این حال به طرز عجیبی خالی از سکنه است. بلوارهای چندبانده‌ی خلوت از کنار مجسمه‌های دیکتاتور سابق، صفر مراد نیازف، ملقب به «ترکمن‌باشی» (پدر ترکمن‌ها) و همچنین «وزارت عدالت» که نگاهی به سبک طنزپردازان گروه Monty Python دارد، عبور می‌کنند.
نکاتی که باید بدانید: دیگر عجایب غیرقابل اغماض شامل مجسمه‌ی طلایی ترکمن‌باشی است. همچنین ادعا می‌شود بزرگترین فرش دستباف جهان در موزه‌ی فرش است.
همچنین امتحان کنید: مویناق
یک بندر ماهیگیری بدون دریا، مسافران برای دیدن قایق‌های ماهیگیری که به طرز عجیبی در شن‌های بیابان، ۱۰۰ کیلومتری نزدیک‌ترین آب، رها شده‌اند، از این مکان بازدید می‌کنند.
نمای کوه در نزدیکی دریاچه آلاکول، کاراکول،قرقیزستان
11. در دل تیان شان کوهپیمایی کنید.
در میان چمنزارها و دره‌های سرسبز به سبک آلپِ رشته‌کوه‌ی تیان شان و در جنوب شرقی دریاچه‌ی ایسکول قرقیزستان، ساده‌ترین مکان برای برنامه‌ریزی و اجرای یک کوهپیمایی مستقل در «کوه‌های آسمانی» قرار دارد. قله‌های پوشیده از برف در انتهای دره‌های پر از گل به شما چشمک می‌زنند و چندین دریاچه‌ی مرتفع مکان‌های عالی برای کمپ‌زدن در طول مسیرهای کوهپیمایی دو تا هفت روزه را ارائه می‌دهند.
نکاتی که باید بدانید: آژانس‌های زیادی در شهر کاراکول می‌توانند تورهای کوهپیمایی با راهنما و خدمات کامل را ترتیب دهند، یا فقط در صورت تمایل به کوهپیمایی مستقل، تجهیزات اجاره دهند.
همچنین امتحان کنید: خان‌تنگری، قزاقستان/قرقیزستان
این قله‌ی هرمی‌شکل (۷۰۱۰ متر) بهترین چشم‌انداز کوهستانی آسیای مرکزی را ارائه می‌دهد، امّا از نظر لجستیکی چالش‌برانگیز است، بنابراین انتخاب یک آژانس کوهپیمایی باتجربه ضروری است.
ختن (هتیان)، سین کیانگ، چین
12. راز تولید ابریشم را بیاموزید.
شهر اویغوریِ جذاب ختن، قرن‌هاست که به خاطر تولید ابریشم مشهور است و هنوز هم کارگاه‌های ابریشم‌بافی سنتی متعددی در اینجا وجود دارد. تماشای جوشاندنِ پیله‌های کرم ابریشم، باز شدنِ الیافِ آنها و بافته شدنِ نخ‌های ابریشم به پارچه‌های ابریشمی «خان‌اطلس» با نقش‌های رنگارنگ، تجربه‌ای منحصربه‌فرد و کاملاً مرتبط با جاده‌ی ابریشم را برای شما رقم خواهد زد.
نکاتی که باید بدانید: ختن همچنین دارای یک بازارچه‌ی فوق‌العاده در روز یکشنبه، چندین ویرانه‌ی جاده‌ی ابریشم در بیابان درست خارج از شهر و بازاری پررونق برای خرید یشم است.
همچنین امتحان کنید: مارجیلان، ازبکستان
این شهر، قلب تولید ابریشم دره‌ی فرغانه است و می‌توانید از کارگاه‌های کوچک و سنتی صنعتگران بازدید کنید و در بازار عظیم «قوم تپه» ابریشم‌های «ایکات» (با رنگ‌آمیزی خاص) را خریداری کنید.
معماری متقارن ایستگاه متروی مرکزی تاشکند
13. عکاسی از آثار عصر شوروی در تاشکند
تاشکند، بزرگترین شهر آسیای مرکزی، اغلب دست‌کم گرفته می‌شود، امّا ترکیب منحصر به فرد معماری شوروی، بناهای یادبود پس از استقلال و ساختمان‌های سنبتی اسلامی، آن را به شهری جذاب برای همه سلیقه‌ها تبدیل کرده است. ایستگاه‌های مترو این شهر خود به تنهایی آثار هنری هستند، موزه‌ها بهترین‌های منطقه را به نمایش می‌گذارند و تعدادی بنای یادبود باشکوه از دوران شوروی، از جمله یادبود زمین‌لرزه‌ای که در سال ۱۹۶۶ شهر را ویران کرد، در آنجا قرار دارند. همچنین می‌توانید قدیمی‌ترین قرآن جهان را در این شهر ببینید.
نکاتی که باید بدانید: عکاسی در مترو تاشکند تا سال ۲۰۱۸ ممنوع بود.
پیشنهاد سفر دیگر: شهر آستانه
پایتخت سورئال قزاقستان از سال ۱۹۹۷، شهری است که به خاطر معماری فوق مدرن و خیره‌کننده‌اش و قرار گرفتن در میان استپ (دشت وسیع با علف کوتاه) شهرت دارد.
دریاچه‌ای زیبا در دل کوه‌های فان
14. کوهپیمایی در دل کوه‌های فان
رشته‌کوه‌های باشکوه‌ی فان در تاجیکستان، مملو از ده‌ها دریاچه‌ی فیروزه‌ای است که توسط مجموعه‌ای از گذرگاه‌های مرتفع به هم متصل می‌شوند. این منطقه، برخی از بهترین مسیرهای کوهپیمایی در آسیای مرکزی را ارائه می‌دهد.
حرکت به سمت ابتدای مسیرِ کوهپیمایی، از شهر پنجکنت آغاز می‌شود. جایی که می‌توانید ویرانه‌ها و نگاره‌های دیواری با طراوت این شهر سغدی (سغدیان) که زمانی شهری جهانی بوده است (سغدی‌ها تاجران بزرگ جاده‌ی ابریشم بودند) را کاوش کنید.
نکاتی که باید بدانید: بازگشایی گذرگاه مرزی نزدیک با ازبکستان در سال ۲۰۱۸، به این معنی است که اکنون می‌توانید به سادگی، کوهپیمایی را با بازدید از سمرقند ترکیب کنید.
جایگزین پیشنهادی: شهر اوش و دره‌ی آلای
شهر اوش در قرقیزستان، با قدمت ۲۵۰۰ ساله، مدت‌هاست که توقفگاهی در جاده‌ی ابریشم بوده است و سکوی پرتابی برای کوهپیمایی در دره‌ی آلای قرقیزستان به شمار می‌رود.
آرامگاه خوجه احمد یسوی،قزاقستان
15. به زیارتگاه صوفیان بروید.
تصوف سابقه‌ای طولانی در آسیای مرکزی دارد و ریشه‌های عمیق آن، دلیل اصلی بقای اسلام در برابر «کمپین‌های الحاد» دوران شوروی در دهه ۱۹۳۰ بود. آرامگاه «خواجه احمد یسوی» از دوره تیموریان، مشهورترین بنای قزاقستان است. این آرامگاه به احترام شاعر و فیلسوفی بنا شده که هم‌عصر مولانا بوده و پذیرای زائران بسیاری است.
لازم است بدانید: زائران ممکن است از شما دعوت کنند تا به نمازشان بپیوندید. در این صورت، در هنگام نماز، دستانتان را به حالت دعا (کف به بالا) جلوی صورت خود نگه دارید و بعد از اتمام نماز، آنها را به آرامی روی صورت خود بکشید.
پیشنهاد دیگر: آرامگاه «حضرت بهاءالدین نقشبندی» در بخارا
از مهم‌ترین زیارتگاه‌های صوفیان در ازبکستان دیدن کنید.
اردوگاه یورت در لبه دریاچه سونگ کول
16. سوارکاری با چوپانان قرقیز
قرقیزستان، جایی است برای آزاد کردن روحیه‌ی عشایری درون شما. زین اسب را ببندید و به شیوه‌ای اصیل، میان کمپ‌های دامداران در اطراف یک دریاچه‌ی وسیع در ارتفاعات بالا، سفر کنید. بعد از صرف شام با خورش نودل، قيماق تازه(خامه) و ماست، در یک یورت دنج نمدی، شب را به آسودگی سپری خواهید کرد. واحه‌ها و شهرهای ازبکستان و ایران، تمام توجه‌ها را به خود جلب می‌کنند، اما قرقیزستان طعم تجربه‌ی جنبه‌ی عشایری و وحشی‌ترِ جاده‌ی ابریشم را به شما ارائه می‌دهد.
باید بدانید: شبکه‌ای از اقامتگاه‌های خانگی و یورت‌های محلی که توسط مردم اداره می‌شوند، برنامه‌ریزی یک ماجراجویی مستقل را بسیار آسان می‌کند.
همچنین امتحان کنید: جیرگالان، قرقیزستان شرقی
یک منطقه‌ی داغ اکوتوریسم برای کوهپیمایی و اسب‌سواری که توسط جامعه‌ی محلی اداره می‌شود.
 | 16 تجربه خارق‌العاده در جاده ابریشم |
| نویسنده: جواد عابد خراسانی | |
| استفاده از مطالب زیر برای مقاصد تجاری ممنوع می‌باشد. | |
| نشر و انتشار این مطلب با ذکر منبع بلامانع است. |
دیدگاه خود را بنویسید