لنج سازی و قایق سازی از قدیمی ترین صنایع بومی جنوب ایران به شمار میرود و سابقۀ آن به دوره افشاریه میرسد. هر چند با کشف آثار باستانی دوره ساسانی در سرزمین مغولستان امروزی و کشف بنادر اشکانی و ساسانی قدمت دریانوردی ایران را میتوانیم بسیار کهنتر بدانیم. ساکنان ساحل شمالی خلیج فارس برای سفرهای دریایی، تجارت، ماهیگیری و صید مروارید از لنج های دست ساز خود استفاده می کنند؛ و در گذشته با لنج های بادبانی به شهرهای بمبئی، بصره و کشورهای شرق آفریقا و تانزانیا سفر یکساله و تجارت میکردند. این صنعت دارای پیشینه ی فرهنگی غنی است؛ شعرهایی که زنان به هنگام بازگشت از دریا میخوانند و یا آوازهای قایقرانان به هنگام کار را میتوان میراث ناملموس این صنعت قلمداد کرد.
لنج سازی در طول تاریخ مانند اکثر حرفه ها و هنرهای کهن، نسل به نسل و از پدر به پسر منتقل میشده است. لنج ها را ذهنی و بدون نقشه میسازند نقشه اولیه را لنجسازان از پدرانشان، و پدرانشان از پیشینیان خود آموخته اند. هر آنچه در این هنر و صنعت هست به شکل تجربی انتقال یافته است. جنس لنج های قدیمی از چوب های جنگلی مقاوم به رطوبت، تنه درختان محلی مانند کرت، کهور، کنار، تنه ی درختان غیر محلی مانند توت و چنار و همچنین یک نوع چوب مرغوب هندی به نام "سای" که برای بدنه کشتی استفاده میشود، بوده است.
بندرکنگ، بندرلنگه و بندرتاریخی لافت (در جزیره قشم ) از مراکز عمده ی لنج سازی در گذشته بوده اند. در حال حاضر بیشتر لنجها در شهر قشم، کولقان، درگهان، رمچاه، سوزا، لافت، دولاب و گوران ساخته میشود. استادکاران پس از ساخت لنج ها درزهای آن را قیراندود میکنند و با این کار منافذ لنج ها بسته و راه نفوذ آب به درون آن گرفته میشود. "دانش ساخت و دریانوردی با لنج سنتی خلیج فارس" به سال 2011 میلادی به عنوان هشتمین میراث ناملوس ایرانی به ثبت جهانی رسید.
دیدگاه خود را بنویسید