باغ دولتآباد یزد یکی از باغهای ایرانی به شمار میرود که به واسطه بادگیر بلندش زبانزد است. این باغ که در چهار منار یزد قرار گرفته است، نه تنها در فهرست آثار ملی ایران جای دارد، بلکه به عنوان یکی از باغهای برجشته ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز جای دارد.
بادگیر عمارت بادگیر آن با ارتفاع ۳۳/۸ متر بلندترین بادگیر خشتی شناخته شده در جهان است.
این باغ در اواخر دوره افشاریه، یعنی سال ۱۱۶۰ هجری قمری، توسط بنیانگذار سلسله خوانین یزد، محمد تقی خان بافقی معروف به خان بزرگ ساخته شد. محمدتقی خان کار ساخت باغ را با ایجاد قناتی به طول ۶۵ کیلومتر آغاز کرد و آب را از مهریز به یزد و محل کنونی باغ دولتآباد انتقال داد.
درنهایت این باغ با مساحتی درحدود هفتاد هزار مترمربع با مجموعهای از ساختمانها، حوضها و آبنماها در میان باغی باگلها و درختان گوناگون ساخته شد.
قنات دولتآباد با قدمتی دویست ساله از پنج رشته قنات تشکیل شده است. کوشک دولتآباد از مهمترین بخشهای مجموعه بهشمار میرود که بادگیر بلند دولتآباد بر روی آن قرار گرفته است. ورود هوا به داخل بنا و گذر آن از روی حوضهای آب، هوای گرم کویر را برای ساکنان کوشک خنک و دلپذیر میکرد. هوای خنک از زیر بادگیر به قسمت شاهنشین و تالارها انتقال پیدا میکند. به همین دلیل به این بنا، ساختمان تابستانه نیز گفته میشود.
این بنا از سه شاه نشین با درهای مشبک٫ اتاقک بادگیر٫ هشتی و دو اتاق پستو تشکیل شده و شکل کلی بنا شبیه به یک هشت ضلعی است، همچنین بادگیر قرار گرفته بر آن نیز از نوع هشت تنبوشه است.
«بهشت آیین» اقامتگاه زمستانی خانواده در باغ بوده و رو به تابش آفتاب قرار دارد. این ساختمان دقیقاً روبه روی هشتی قرار دارد و مرز بین بیرونی و اندرونی نیز به شمار میرود. یعنی یک سوی آن در اندرونی و سوی دیگر ساختمان در بیرونی مجموعه قرار دارد. در دو طرف این محدوده درختان گیلاس و انار به چشم میخورند.
دیدگاه خود را بنویسید