طی دوره‌ی ایلخانی به جهت ایجاد ارتباط بین خانات محلی در سرتاسر امپراطوری با خان مرکزی، سیستم پستی تأثیرگذاری تحت عنوان "یام" ابداع شد که شامل تعویض چاپارهای تازه‌ نفس در ایستگاه‌هایی به فاصله‌ی مشخص از یکدیگر بود. وجود اسب‌های تازه‌ نفس در این ایستگاه‌ها چنین امکانی را فراهم می‌آورد تا فرد حامی پیغام مسافت قریب به 300 کیلومتر را در یک روز طی کند. سیستم یام در سه سطح مختلف آماده‌ی ارائه خدمات بود؛ در سطح دوم، پیام‌ها توسط افرا پیاده منتقل می‌شد. در سطح اول، انتقال پیام توسط افردا سواره بر اسب صورت می‌گرفت که بسته به میزان مسافت طی شده در مکان‌هایی توقف و استراحت می‌کردند.

در سطح "ویژه" انتقال پیام بدون توقف حامل پیام و با تعویض مستمر اسب‌ها صورت می‌گرفت. بدون شک تجارت جزء مهم‌ترین منابع درآمدی کشور در دوره ایلخانان بوده است؛ از این رو، تأمین امنیت و رفاه مسیرهای ارتباطی بسیار حائز اهمیت بوده است. به موزات توجه ایلخانان به راه‌های تجاری، امکان مسافرت برای یک زن جوانِ حامل یک گونی طلا از رودخانه‌ی "دُن" تا "خان بالیق" بدون هیچ حمایتی امکان‌پذیر بود. کاروانسرای یام در 13 کیلومتری جاده‌ی مرند-تبریز جزو نمونه‌های نادر "یام" می‌باشد که طی دوران صفوی مرمت و مورد بهره برداری مجدد قرار گرفته است.

کاروانسرای یام در منطقه ای ییلاقی و خوش آب و هوا با چشم اندازی زیبا و خیره کننده در دامنه کوه های میشو مرند، به عنوان بزرگترین کاروانسرای شمال غرب کشور و یکی از مهمترین بناهای تاریخی و گردشگری کشور محسوب می شود. این کاروانسرا در پنجاه کیلومتری جاده ترانزیتی تبریز به مرند و بازرگان قرار گرفته است. قدمت کاروانسرای یام به دوره مغول و صفویه می رسد که پس از مرمت هم اکنون به عنوان یکی از ۹۹۹ کاروانسرای موسوم به شاه عباسی امکان ارائه سرویس و پذیرایی از گردشگران داخلی و خارجی در آن فراهم گردیده است. این کاروانسرا در سال ۱۳۷۸ با توجه به اهمیت تاریخی آن و اهمیت محور شمال به جنوب کشور مورد توجه سازمان میراث فرهنگی کشور قرار گرفت و کلید آماده سازی آن برای اقامت و استراحت گردشگران با طرح معماری سنتی و حفظ کالبد اولیه به همت سازمان مذکور زده شده و شروع به بازسازی گردید. این کاروانسرا دارای حیاط مرکزی وسیع بوده و از نوع کاروانسراهای چهار ایوانی است که از سر در رفیع، گنبد خانه، حیاط مرکزی به شکل هشتی، اتاقها و ایوانهای مشرف به حیاط برای اقامت کاروانیان تشکیل می شود. نزدیکی موقعیت مکانی کاروانسرا به پیست اسکی یام و جاده ترانزیتی ایران به اروپا اهمیت ویژه ای به آن بخشیده است. امید است با اقامت در این مجموعه ی گردشگری لحظاتی شرین و پرخاطره را تجربه کنید.