موزه ی سنگ با نام تاریخی حمام بلور یکی از حمام های قزوین است. در شهر قزوین حمام های متعددی در طول تاریخ ساخته شده است و با انتخاب قزوین به عنوان پایتخت در سال 962 قمری توسط شاه طهماسب صفوی بر اهمیت این شهر افزود. شاه طهماسب اقدامات وسیع عمرانی در این شهر انجام داد از جمله این اقدامات احداث حمام های متعدد در شهر بود. پیشینه ی این حمام را به دو دوران تاریخی صفویه و قاجار نسبت می دهند. البته از زمان ساخت این حمام کتیبه ای در دست نیست اما با توجه به لایه های نقاشی و سبک نگاره های آن قدمت آنرا مربوط به دوران صفویه می دانند. این موزه-حمام دارای زیربنایی درحدود هزار و دویست متر-مربع است و در یکی از محله های قدیمی شهر که به نام محله ی آخوند شهرت دارد قرار دارد.
کل ساختمان حمام در زیرزمین واقع شده است و از طریق سیزده پله رو به پایین به ورودی حمام یا سربنیه راه میابد. برخی از گنبدهای بنا حدود 60 تا 190 سانتی متر از سطح کوچه ارتفاع دارد. این شگرد علاوه بر اینکه امکان سوار شدن آب قنات را به حمام فراهم می آورده، تبادل حرارتی را در زمستان و تابستان میان داخل حمام و فضای خارج آن به حداقل می رسانده است و در واقع خاک همچون عایقی حرارتی عمل می-کرده است. همچنین قرار گرفتن بنا در دل زمین مقاومت آن را در برابر خطر زلزله افزایش می داده است.
فضاهای اصلی در حمام-های قدیمی به گونه ای از یکدیگر تفکیک شده اند که دما و رطوبت هر فضا نسبت به فضای مجاور تنظیم شود و از خطر بیماری فرد به دلیل ورود به فضای گرم و خروج ناگهانی به فضای سرد تا حدود زیادی پیشگیری شود این مساله در حمام بلور نیز رعایت شده است. آب مورد نیاز حمام در گذشته از دو قنات آخوند و شاه تامین می شده که از طریق تنبوشه های سفالی و به کمک فشار ناشی از اختلاف سطح به محل مورد نظر می رسیده است. حرارت مورد نیاز حمام بلور درگذشته همانند سایر حمام های قدیمی ایران با سوزاندن مواد آلی همچون خار و خاشاک، برگ های خشک و فضولات حیوانی در تون تامین می شد. تون خارج از فضای زیستی حمام و در زیر دیگ خزینه ی حمام قرار داشت. این بنا به تاریخ مهرماه 1380 خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران درآمد و پس از تغییر کاربری به موزه ی سنگ تبدیل شده است.
دیدگاه خود را بنویسید