استان سیستان و بلوچستان یکی از بزرگ‌ترین استان‌های ایران و از سوی دیگر یکی از محروم‌ترین مناطق کشورمان است. استانی که البته جاذبه‌های گردشگری پرتعدادی را در خود جای داده است و پتانسیل‌های آن برای رشد صنعت گردشگری بالاست. قلعه سه کوهه در نزدیکی زابل یکی از آثار تاریخی این استان است که تاریخچه‌ای جذاب و قابل تامل دارد.

اوج ماجراهای سیاسی و نظامی در این منطقه در زمان ناصرالدین شاه قاجار رخ داد. در آن زمان و با تلاش‌های دولت انگلستان برای جدایی بخش‌هایی از ایران، قلعه سه کوهه شاهد ماجراهای مهمی بود. سردار علیخان سربندی برای اولین بار حکومت مرکزی ایران را قبول کرد و پرچم کشورمان را در سال ۱۲۳۱ هجری شمسی بر فراز قلعه سه کوهه برافراشت تا این منطقه در مرزهای کشورمان باقی بماند. البته قدمت اولیه قلعه سه کوهه به دوران افشاریه بازمی‌گردد و میزبان حکام مختلفی بوده است.  

شکل‌گیری منطقه سه کوهه نیز قابل توجه است. این منطقه در اصل نام یک خشکی است که روستای سه کوهه نام دارد. در گذشته این دهستان زیر آب بوده است. پس از عقب‌نشینی آب جلگه زابل، سه برآمدگی از آب بیرون می‌آید. به عبارت دیگر سه کوهه در ابتدا تنها سه جزیره بیرون آمده از آب بوده که در نهایت با عقب‌نشینی آب جلگه و تغییر مسیر رودخانه هیرمند، تمام این منطقه از زیر آب بیرون می‌آید.

قلعه از سه بخش ارگ جنوبی،‌ ارگ میدانی (میدان مرکزی) و ارگ شمالی تشکیل شده است. ارگ شمالی محل استراحت حاکم و همراهان او بوده است و نسبت به ارگ جنوبی مساحت کمتری دارد. ارگ جنوبی اما محلی مخصوص برای حاکم بوده که می‌توان آن را یک قصر کوچک دانست. ارگ میدانی هم محل استراحت خدمتکاران و سربازان بوده و از اتاق‌های پرتعدادی تشکیل شده است. ارگ میدانی در میان ارگ شمالی و جنوبی واقع شده است.

معماری قلعه سه کوهه از نوع معماری سیستان است و می‌توان آن را نمادی از معماری سیستان دانست. قلعه سه کوهه جزء آخرین بناهایی است که با این سبک معماری ساخته شده‌اند. این قلعه در فاصله ۳۰ کیلومتری زابل و در مسیر زابل به زاهدان واقع شده است و در سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.