در قلب شهر تاریخی قزوین، خیابان سپه، نخستین خیابان طراحی‌شده ایران، گویی داستانی از دل تاریخ را روایت می‌کند. این خیابان که در دوره صفوی و در زمان پایتختی قزوین احداث شد، در سال ۱۳۸۷ رسما به عنوان اولین خیابان ایران به ثبت رسید.

آفرینش شاه طهماسب
شاه طهماسب صفوی، در اقدامی نوآورانه، دستور احداث خیابانی مستقیم و عریض در شمال محله شهرستان قدیم را صادر کرد. این خیابان که همزمان با ساخت عمارت جعفرآباد و باغ سعادت آباد احداث شد، نام خود را از محله‌ای در هرات به یادگار برد، جایی که شاه طهماسب در دوران ولیعهدی در آن ساکن بود.

رشد و گسترش در گذر زمان
در زمان شاه صفی، خیابان سپه امتداد یافت و به گورستان کهنبر در جنوب شهر قزوین رسید. این خیابان به مرور زمان به بخش مهمی از شهر تبدیل شد و نام آن بر قسمتی از محله شهرستان قدیم نیز اطلاق شد.

عصری نو در خیابان سپه
در دوران ناصرالدین شاه، با همت سعدالسلطنه، مهمانخانه بزرگ قزوین، چاپارخانه و تلگرافخانه هند و اروپا در قسمت جنوبی خیابان احداث شد. این بناها، خیابان سپه را به مرکز تبادلات و ارتباطات تبدیل کردند.

از سبزه میدان تا ایستگاه راه‌آهن
با گذشت زمان و احداث خط آهن در قزوین، خیابان سپه تا ایستگاه راه‌آهن ادامه یافت. سبزه میدانی که در محل مهمانخانه و چاپارخانه احداث شده بود، به دلیل کم‌آبی و احداث ایستگاه راه‌آهن از بین رفت.

نخستین خیابان ایران، میراثی ارزشمند
خیابان سپه قزوین با قدمت، زیبایی و داستان‌های تاریخی خود، گنجینه‌ای ارزشمند برای ایران است. این خیابان، نقطه عطفی در گذار از گذرهای ارگانیک به خیابان‌های مستقیم و طراحی‌شده بود. حفظ و احیای این خیابان، گامی مهم در حفظ هویت تاریخی و فرهنگی کشورمان خواهد بود.

نقش خیابان سپه در شهرسازی
این محور در دوره صفوی و در دوره پایتختی شهر قزوین از محل سردر عالی‌قاپو تا موضع تقریبی مقابل مسجد جامع احداث شده است. پس از آن و با انتقال پایتخت به اصفهان، نمونه تکامل یافته تر آن در این شهر و با عنوان چهارباغ احداث شد. بنابراین اطلاق عنوان "نخستین خیابان ایران" برای این محور منطقی به نظر میرسد.

پیرامون خیابان سپه
علاوه بر موارد ذکر شده، خیابان سپه در طول تاریخ خود شاهد وقایع و تحولات بسیاری بوده است. این خیابان در گذر زمان، محل سکونت افراد سرشناس، احداث بناهای تاریخی و رویدادهای مهمی بوده است.

سخن آخر
خیابان سپه قزوین، به عنوان نخستین خیابان طراحی‌شده ایران، نمادی از تاریخ، فرهنگ و شهرسازی ایرانی است. حفظ و احیای این خیابان، گامی مهم در حفظ هویت ملی و پاسداشت میراث گذشتگان خواهد بود.