خاستگاه و دوران کودکی
خسته قاسم، شاعری نامدار و عارفی وارسته، در سال 1081 هجری شمسی در روستای تیکمه داش، واقع در 78 کیلومتری تبریز، دیده به جهان گشود. او دوران کودکی خود را در میان طبیعت بکر و مردمان ساده و صمیمی این روستا گذراند و در مکتب‌خانه ملا به فراگیری علوم سنتی پرداخت.

تحصیلات و سیر و سلوک
قاسم، تشنه علم و معرفت، در جوانی راهی اردبیل شد و در مسجد شیخ صفی به تحصیلات خود ادامه داد. در این دوران، او علاوه بر علوم دینی، به سرودن شعر و آفرینش‌های ادبی نیز پرداخت. پس از اتمام تحصیلات در اردبیل، برای تکمیل دانش فقهی خود راهی شهر قم و سپس نجف اشرف شد. او 14 سال تمام در عتبات عالیات به تحصیل و تهذیب نفس پرداخت و سرانجام، با کوله‌باری از علم و معرفت، به زادگاه خود بازگشت.

بازگشت به وطن و ارشاد مردم
خسته قاسم پس از بازگشت به تیکمه داش، تمام همت خود را صرف راهنمایی و ارشاد مردم کرد. او با زبانی گویا و لحنی دلنشین، آموزه‌های دینی و اخلاقی را به مردم می‌آموخت و در حل مشکلات و منازعات، یاری‌گر آن‌ها بود.

وفات و میراث ماندگار
این شاعر فرزانه و عارف وارسته در سال 1157 هجری شمسی، در سن 76 سالگی دعوت حق را لبیک گفت و در زادگاه خود به خاک سپرده شد. از خسته قاسم، اشعار و سروده‌های بسیاری به یادگار مانده که گویای ذوق سرشار، اندیشه‌های بلند و عرفان ناب اوست.

ویژگی‌های برجسته خسته قاسم
خسته قاسم، شاعری والامقام و فقیهی بزرگ بود. او در سرودن شعر، تبحر و استادی داشت و اشعارش سرشار از مضامین عرفانی، اخلاقی و اجتماعی است.

تاثیرگذاری و جایگاه در ادبیات شفاهی
خسته قاسم در ادبیات شفاهی مردم آذربایجان، جایگاهی خاص دارد. اشعار و داستان‌های او در میان مردم نقل می‌شود و به عنوان الگویی از یک انسان وارسته و فرزانه، مورد احترام و تکریم است.