در تنگاب فیروزآباد، نگاره ای باشکوه از مراسم تاجگذاری اردشیر بابکان، بنیانگذار سلسله ساسانی، بر جای مانده است. این نقش برجسته، لحظه ی اعطای حلقه ی سلطنت از جانب مظهر اهورامزدا به پادشاه ساسانی را به تصویر می‌کشد.

در این نگاره، مظهر اهورامزدا و شاه ساسانی (اردشیر بابکان) در دو طرف یک آتشدان کوچک حجاری شده اند. اردشیر با نشانه ی جانشینی شاهنشاه، در حالی که دست خود را به نشانه ی احترام بالا برده، به تصویر کشیده شده است.

نقش برجسته ی تاجگذاری اردشیر بابکان، دومین نگاره ی اردشیر در فیروزآباد است که بر روی دیواره ی صخره ای در پشت تنگاب قرار دارد. این نگاره ی ستبر و آسیب دیده از باد و باران، 7 متر پهنا و 3.7 متر بلندی دارد.

موضوع این نگاره، دیهیم ستانی اردشیر اول از اهورامزدا، احتمالاً پس از سال 226 میلادی، در سالی که اردشیر در تیسفون (در نزدیکی بغداد امروز) پایتخت شاهنشاهی تاجگذاری کرد، است.

در سمت چپ نگاره، اهورامزدا را می بینیم که با دست راست خود، دیهیم شاهی (تاج) را که دو نوار از آن آویخته، به اردشیر اعطا می کند. اهورامزدا در دست چپ خود، دسته ی برسَم (بَرسمَن، بَرِسم) مقدس را که در آئین زرتشت نقش مهمی دارد، در دست دارد.

اردشیر اول، با تاجی که شناسه ی اوست، متشکل از کلاهخود و کاکل، به بلندای اهورامزدا روبروی او ایستاده است. شاهنشاه با دست راست دیهیم را می ستاند و دست چپ خود را، با سبابه به جلو خمیده به آئین ساسانیان به رسم احترام بلند کرده است.

پشت سر اردشیر، ندیم او در مقام بادبزن دار قرار دارد. در نیمه ی سمت راست نگاره، سه مرد ریش دار با لباس های مشابه قرار دارند. اینها دست راست خود را به نشانه ی احترام بلند کرده اند و دست چپ خود را روی قبضه ی شمشیر دارند.

کسی که بلافاصله در سمت راست ندیم قرار دارد، به طوری که از نشان روی کلاهش پیداست، شاپور ولیعهد اردشیر است. دو چهره ی دیگر نگاره قابل بازشناسی نیستند.

نقش برجسته ی تاجگذاری اردشیر بابکان، نمادی از قدرت و مشروعیت شاهنشاهی ساسانی است. این نگاره، پیوند میان شاه و اهورامزدا را به تصویر می کشد و به مردم نشان می دهد که پادشاه ساسانی، قدرت خود را از خداوند دریافت کرده است.

نکات:

  • برای بازدید از نقش برجسته ی تاجگذاری اردشیر بابکان، می توانید به تنگاب فیروزآباد سفر کنید.
  • این نقش برجسته در فضای باز قرار دارد و بازدید از آن رایگان است.
  • برای حفظ این اثر تاریخی، از لمس و آسیب رساندن به آن خودداری کنید.

امیدواریم از بازدید نقش برجسته ی تاجگذاری اردشیر بابکان لذت ببرید!