روستای قِهی روستایی در ۸۰ کیلومتری شرق اصفهان و ۳۵ کیلومتری شهرستان ورزنه و از توابع شهرستان جلگه شهرستان اصفهان قراردارد .روستای تاریخی قهی در تاریخ ۲۳ مهر ۱۳۸۴ با شماره ثبت ۱۳۶۰۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. نام این روستا که براساس روایات متعلق به دورههای قبل از اسلام و در واقع به نام کهی بوده به معنای جای پست مقابل واژه کوهپایهاست. باستانشناسان معتقدند مسجد جامع قهی پیش از اسلام آتشکده زرتشتیان بودهاست.
روستای تاریخی قهی به علت قرار گرفتن در دل کویر تا ۵۰ سال قبل، مرکز شترداری ایران بودهاست اما با ورود اتومبیل و کامیون این حرفه کمکم در روستا رو به فراموشی سپرده شد و جمعیت روستا نیز که شترداری حرفه اصلیشان بود به مرور از روستا کوچ کرد .ماکسیم سیرو» در کتاب راههای تاریخی اصفهان نیز در ۶۰ سال قبل از روستای قهی به عنوان یک شهر یاد کردهاست.
روستای قهی یکی از تاریخیترین روستاهای استان اصفهان است. برخی از خانههای تاریخی این روستا قدمتی برابر با دوره صفویه دارند و کلیت بافت آن را خانههایی از دوره قاجار تشکیل دادهاست. تاکنون ۶۵ درصد از بافت تاریخی روستای قهی سالم ماندهاست.
زبان اهالی و مردم این روستا به زبان و لهجه منحصر بفردی با هم تکلم میکنند که رواج چنین زبانی نشان از وجود فرهنگ دیرینه این روستا دارد.
منبع اصلی شرب و کشاورزی در این روستا در زمانهای گذشته به لحاظ واقع شدن در منطقه کویری و کم آبی مجموعه قناتهایی بودهاست که بخش اعظم آن امروزه به علت کوچ اهالی و عدم توجه به لایروبی از بین رفتهاست.
وجود شیشههای رنگی، گچبریها، ظریفکاریها و نقاشیهای بسیار در معماری این روستا نشان از کار استادکاران اصفهانی در این منطقه دارد و رونق بسیار شترداری در این روستا و اربابان توامند، دلیل وجود خانههای مجلل آن است.
معماری گذشته روستای قهی شامل دیوارها، برج و باروها و سردرهای بلند که شکلی نیمه اشرافی دارد، متفاوت از بناهای ساده روستایی هم عصر خود است. این معماری علاوه بر ساختمانهای شترخان، خانههای مسکونی را هم در بر میگیرد.
از شاخصههای معماری این روستا خانههای بزرگ و اربابی به شکل قلعهاست. این روستا دارای برج، مسجد جامع،امامزاده عبدالواحد،حمام، دوآبانبار کاروانسرا،دو حسینیه که تقریباً از بینرفتهاند،امامزاده پیر شمسالدین و آتشگاه است.
دیدگاه خود را بنویسید