مساجد تاریخی
مسجد پامنار شهر زواره
/post-740مسجد پامنار در شهر زواره واقع شده است و در گذشته به عنوان آتشکده شناخته میشد. اما در زمان ظهور اسلام به مسجد تبدیل شد. این مسجد در دوران حکومت سلجوقیان و در قرن پنجم هجری با تزئینات زیبا ساخته شده است. در جنوب مسجد، شش ایوان کوچک قرار دارند و هرکدام از آنها دارای یک محراب زیبا هستند. مناره این مسجد متعلق به سال 461 هجری است و دومین مناره قدیمی ایران است، که بعد از مناره قدیمی ساوه (به تاریخ 453 هجری) ساخته شده است.
مجموعه معماری حضرت شاه در استروشن
/post-578مجتمع معماری تاريخی حضرت شاه در بخش قديمی شهر استروشن واقع شده كه متشكل از 3 ساختار مذهبی است. آرامگاه حضرت شاه، آرامگاه خدايار ولعمی و مسجد حضرت شاه و(همچنين مسجد نمازگاه) كه به شكل نيم دايرهای اطراف يك چشمه آب چيده شدهاند. حضرت شاه نام روحانی است كه در آنجا تدفين شده. طبق افسانههای شفاهی وی برادر كاظم بن عباس است كه به طور فرضی در قرن يازدهم در مجتمع شاه زند سمرقند تدفين شده و عموزادهی حضرت محمّد(ص) میباشد. در قديم قبرستان، مدرسه، گورخانه و نگارخانه در مجاورت آرامگاه وجود داشت. طبق اسناد ضبط شده دوازده قاری قرآن در شش حجره در آرامگاه زندگی میكردند و برای روح متوفّی كه در قبرستان همجوار دفن میشود طلب مغفرت كنند.
مسجد نمازگاه بخارا
/post-506نمازگاه بخارا یک سکوی نماز است که برای نماز در روزهای عید مانند قربان و فطر، در نظر گرفته شده است و در جنوب باختری بخارا جای دارد. واژهٔ «نمازگاه» به معنی جاییست که میتوان در آن نماز خواند. نمازگاه میتواند یک اتاق یا فقط یک جانماز باشد که از سوی یک مسلمان برای فراهم کردن جایی پاک برای نماز گزاردن در نظر گرفته میشود.
مسجد مغاک عطاری
/post-505مسجد مغاک عطاری (ازبکی: Magʻoki Attori masjidi، تاجیکی: Масҷиди Мағокии Атторӣ،) قدیمیترین مسجد باقیمانده آسیای مرکزی و یک مسجد تاریخی در شهر بخارای کشور ازبکستان است و بخشی از مجموعهٔ دینی تاریخی لب حوض میباشد. این مسجد در میانهٔ تاریخی بخارا، نزدیکِ ۳۰۰ متری جنوب باختری پای کلان، ۱۰۰ متری جنوب باختری گنبد بازرگانی طاق تلپک فروشان و ۱۰۰ متری خاورِ لب حوض جای دارد. و بخشی از میراث جهانی یونسکو در میانهٔ تاریخی بخارا است.
مسجد بالا حوض
/post-503مسجد بالاحوض؛ نام یکی از مساجد تاریخی در بخارا، ازبکستان است و این سازه در سال ۱۷۱۳ میلادی، روبروی ارگ بخارا در منطقهٔ ریگستان ساخته شده است که همراه با دیگر بخشهای تاریخی شهر در فهرست میراث جهانی یونسکو گنجانده شده است. هنگامی که امیر بخارا در دههٔ ۱۹۲۰ میلادی زیر چیرگی روسیهٔ بلشویکی قرار داشت؛ این مسجد، در جایگاه مسجد جامع کارکرد داشت. ستونهای نازک ساختهشده از چوبهای نقاشیشده در سال ۱۹۱۷ میلادی به بخش جلویی ایوان (ورودی) افزودهشد و سقف برآمدهٔ نمازخانهٔ تابستانی را نیز پشتیبانی میکرد. ستونها با مقرنسهای رنگی آذین شدهاند.