گردشگری تاریخی فرهنگی

کاروانسراهای متعددی در استان سمنان قرار گرفته‌اند؛ استانی که در طول تاریخ میزبان یکی از شاهراه‌های اصلی ایران بوده و در مسیر تهران (ری) به مشهد قرار داشته است. به همین دلیل کاروانسراهای زیادی در این منطقه ساخته شده‌اند. مجموعه کاروانسراهای میاندشت در شهرستان میامی استان سمنان نیز یکی از این آثار تاریخی است که اکنون نیز به کاربری گذشته خود بازگشته و به مرکزی اقامتی تبدیل شده است.

نمی‌شود به استان یزد و مِیبُد سفر کنید و بازدید از کاروانسرای شاه عباسی میبد را از دست بدهید. این‌ کاروانسرا در سال ۱۳۸۱ مرمت شده و به عنوان موزه زیلو، پذیرای گردشگران است. کاروانسرای قدیمی شاه عباسی که در بلوار قاضی میرحسین شهر میبد جا خوش کرده است، در دوره‌ی قاجار ساخته شده و به سبک صفوی وفادار مانده و به همین دلیل هم به نام شاه‌ عباسی مشهور شده است. به‌نظر می‌رسد این بنا در محل کاروانسرای قدیمی‌تری شکل گرفته باشد.

بوشهر ساحل بسیار زیبا و تمیزی دارد که هم در روز و هم در شب پاتوق بومیان و مسافران است. گذشته از ساحل زیبا و دلپذیر خلیج فارس در بوشهر، این شهر دیدنی‌هایی دارد که نباید از دست داد. بافت قدیم و خانه‌های تاریخی یکی از جذاب‌ترین بخش‌های هر شهر به حساب می‌آید و شما را به عمق تاریخ و فرهنگ منطقه می‌برد. خانه‌هایی با سبک معماری متفاوت و دلربا که با آپارتمان‌های امروزی خیلی متفاوتند. بافت قدیم شهر بوشهر یکی از بهترین نمونه‌های این گونه معماری‌های به جامانده از گذشته است و در آن خانه‌ها و عمارت‌های تماشایی پیدا می‌کنید که بعضی از آن‌ها بازسازی شده و برخی به موزه تبدیل شده‌اند.

یکی از آثار تاریخی ایران که به تازگی به ثبت جهانی رسیده است، با عنوان منظر باستان‌شناسی ساسانی فارس یا مسیر ساسانی شناخته می‌شود. این جاذبه هر چند یک عنوان دارد اما متشکل از جاذبه‌های بسیار ارزشمندی است که در استان فارس گسترده شده‌اند. یکی از آن‌ها غار شاپور است که نزدیک کازرون قرار گرفته و بسیار تماشایی‌ست.

همدان از شهر‌های قدیمی و کهن ایران و پایتخت نخستین سلسله شاهنشاهی ایران یعنی ماد بوده است. همدان به عنوان پنجمین شهر فرهنگی توریستی ایران در سال 1385 پایتخت تاریخ و تمدن ایران نیز شد. این شهر با آب و هوایی کوهستانی در غرب ایران قرار دارد. محوطه باستانی هگمتانه، کتیبه گنج‌نامه و مجسمه شیرسنگی سندی است بر باستانی بودن این شهر و وجود مقبره ابوعلی سینا و بابا طاهر، گنبد علویان، آرامگاه استرومردخای، برج قربان وحمام قلعه، این ادعا را کامل می‌کند.

سنگ به عنوان یکی از قدیمی ترین مواد در دسترس بشر، همواره نقش مهمی در ساخت بناهای ماندگار ایفا کرده است اما اگر بخواهیم در میان بناهای معاصر به اثری باشکوه از حجاری و معماری اشاره کنیم، بی گمان قلعه خدارحم خان یکی از آن‌هاست. این قلعه که در شهر چالِشتُر در 5 کیلومتری شهرکرد، مرکز استان چهارمحال و بختیاری واقع شده، بنا بر تاریخ ثبت شده بر روی یکی از سرستون­های سنگی آن، در سال 1321 هجری قمری یا 1282 هجری شمسی احداث شده است.

142 کیلومتر که از ایلام به سمت پل‌دختر بروید به دره‌شهر می‌رسید، این شهر از لحاظ جمعیتی چهارمین شهر از شهرهای استان ایلام است. در فاصله 6 کیلومتریِ شرق دره‌شهر در دامنه‌های ارتفاعات کبیرکوه در میان دشتی هموار در روستای «شیخ مکان» قلعه‌ای واقع شده است به نام «قلعه پوراشرف» یا «قلعه مکان». بعضی منابع، قدمت اولیه آن‎را به دوره ساسانی نسبت می‌دهند اما تاریخی که در کتیبه این بنا ذکر شده، سال 1335 را نشان می‌دهد. مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی که توسط میرصید محمدخان پوراشرف ملقب به اشرف‌العشایر – لقبی که احمدشاه قاجار به او بخشیده بود- ساخته شده است.

برخی از رویدادهای مهم تاریخی سرشار از همدلی و همراهی تمامی اقوام، گروه‌ها و تمام مردم ایران بوده است. نقش قوم بختیاری در نهضت مشروطه و شکست استبداد صغیر، یکی از این رخدادهای تاریخی است.
روستای ده‌چشمه در استان چهارمحال و بختیاری میزبان یکی از آثار مربوط به عصر مشروطه یعنی سنگ‌نوشته‌های پیرغار است. این اثر تاریخی شامل سه سنگ‌نوشته است که‌  به دستور سردار ظفر بختیاری و سردار اسعد بختیاری نوشته شده‌اند.

اگر به تبریز سفر کرده باشید و چرخی در مرکز شهر زده باشید، حتما عمارت شهرداری نظر شما را جلب کرده است. ساختمان شهرداری تبریز که به کاخ شهرداری نیز معروف است، گذشته از ارزش تاریخی و معماری، موزه‌ی پروپیمانی دارد که بازدید از آن خالی از لطف نیست.

سَقِز، شمالی‌ترین شهر استان کردستان است که در 187 کیلومتری سنندج، مرکز استان قرار دارد. اما آن‌چه که بر قدمت این منطقه مهر تأیید می‌زند، منطقه باستانی زیویه یا تپه زیویه است. تپه یا قلعه زیویه در در 50 کیلومتری شهر سقز در روستایی به همین نام واقع شده است. 5 کیلومتر دورتر از روستا تپه‌ای بلند با سازه‌های به جامانده از3000 پیش سال وجود دارد. این‌جا همان قلعه، دژحکومتی و یا گنجینه زیویه است. ارتفاع این تپه 1835 متر  و دژ بالای تپه به طول 450 متر و عرض 118 متر است.