گردشگری تاریخی فرهنگی

هتل گراند در شرق خیابان پیغمبریه واقع شده است. این هتل یکی از آثار اواخر دوره قاجاریه است. ورودی اصلی هتل در ضلع غربی قرار دارد و دارای درب‌های چوبی است. این ورودی به فضای تقسیمی می‌رسد که در طبقه میانی قرار دارد. در دو طرف این فضا، تالارهای ستون دار با سقف طاق و تویزه قرار گرفته‌اند. این تالارها از سمت غرب به خیابان و از سمت شرق به ایوان ستون‌دار  محدود می‌شوند. ستون‌های ایوان سنگی هستند و از سطح حیاط 2/90 متر بالاتر  قرار دارند.

عمارت کلاه فرنگی در جنوب محوطه پارک شهر (پارک محتشم) قرار دارد. این  عمارت در کنار رودخانه گوهررود و با مساحتی حدود 15700 مترمربع ساخته شده  است. در احداث این پارک، توجه به خیابان‌بندی، فواصل بین درختان و  محوطه‌سازی و استفاده از روش‌های علمی، باعث شده تا این پارک یکی از  زیباترین و بزرگترین پارک‌های ایران باشد.

مکان خانه قدیری در شهر رشت قرار دارد. این شهر در منطقه معتدل و مرطوب  واقع شده است و در محله کیاب و سبزه میدان قرار دارد. این خانه در دوره  قاجار ساخته شده و در دوره پهلوی نیز مرمت و بخش‌هایی به آن اضافه شده است.  در سال 1367، به دلیل سهل‌انگاری یکی از مستاجران، این خانه در یک حریق  آسیب دید. در این حادثه، بام، پنجره‌های چوبی، تزیینات گچبری، آینه‌کاری و  گره‌چینی چوبی آن آسیب دیدند. در همان سال، با هزینه مالک و تحت نظارت  سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان گیلان، این خانه مرمت شد.

تی تی کاروانسرای بالارود در روستای بالارود، در ۱۰ کیلومتری جاده سیاهکل  به دیلمان قرار دارد. این روستا در محل اتصال دو شاخه رودخانه شیمرود، در  کنار تپه‌ای بلند و سبز واقع شده است.قبلاً، راه اصلی کاروان‌رو از  لاهیجان به دیلمان و طالقان از این مسیر عبور می‌کرد. این کاروانسرا متعلق  به دوره کیائیان و همزمان با سلسله صفویه است. دیوارهای این کاروانسرا از  قلوه سنگ و ملات ساروج ساخته شده و سقف آن با گنبدهای زیبای آجری پوشیده  شده است.

بازار چهارسوق گلپایگان دارای یک ورودی وسیع و طاق بندی است و سقف آن از  آجر ساخته شده است. این بازار از یک طرف به مناره شهر گلپایگان و از طرف  دیگر به مسجد جامع متصل می‌شود. نزدیکی بازار و مسجد و نقش آنها در جامعه  قابل بررسی است. امروزه بازار جدید و بزرگ گلپایگان در اطراف بازار چهارسوق گسترش یافته است و این بازار تاریخی را احاطه کرده است. با توجه به سبک معماری و موقعیت جغرافیایی و تاریخی، بازار سنتی گلپایگان نشان دهنده  موقعیت تجاری مهم منطقه است.

آرامگاه مختومقلی گلستان در شهرستان مراوه‌تپه واقع شده است. این بنا در دوره قاجار و پهلوی ساخته شده است. مخدوم‌قلی شاعر ملی ترکمن‌هاست و در سال 1169 یا 1176 هجری قمری درگذشت. آرامگاه مختوم‌قلی در تاریخ 20 اردیبهشت 1378 با حضور صفرمراد نیازوف و عطاالله مهاجرانی افتتاح شد. هر سال در روز  میلاد این شاعر برجسته مراسمی در کنار این آرامگاه برگزار می‌شود. مختوم‌قلی فراغی شاعری ترکمن و برجسته است. او در اشعار خود به مسائل اجتماعی و سیاسی می‌پرداخت و شخصیتی روشنفکر در میان ترکمن‌ها بود. او به مسائلی مانند نقد چند همسری، تشویق سوادآموزی، نقش زنان در اجتماع، نکوهش فقر و اختلاف طبقاتی و آسیب‌های مواد مخدر پرداخته است.

روستای بیاضه در ۵۳ کیلومتری جنوب شرقی خور و بیابانک قرار دارد. این روستا علاوه بر قلعه‌ای زیبا و مشهور، چشم‌اندازی بسیار دل‌انگیز دارد. بافت روستایی آن منحصر به فرد است و خانه‌های ایوان‌دار و ایوان‌های کنگره‌ای آن  به لحاظ معماری و جنبه‌های دفاعی دیدنی هستند. جاذبه‌های گردشگری این روستا شامل ارگ قدیمی و ساباط‌ها، پایاب‌های سرپوشیده، قنات‌ها، حسینیه و مسجد جامع قدیمی و امام‌زاده و نخلستان‌های انبوه است. خانه‌های قدیمی این روستا عموماً از خشت ساخته شده و دارای حوض‌های بزرگ، ایوان‌هایی با طاق بلند و اتاق‌های زمستانی و تابستانی هستند.

این قلعه هنوز هم دارای ساکنانی است که از چند هزار سال پیش در آن زندگی  می‌کنند. مردم محل معتقدند که قلعه قدیمی انوشیران بوده و به عنوان زندان  استفاده می‌شده، اما واقعیت این است که قلعه کاربردهای دیگری نیز داشته  است. احتمالاً در یک گوشه‌ای از قلعه زندانی وجود داشته باشد، اما استفاده  اصلی آن برای سکونت مردم بوده است. قلعه شامل هزاران خیابان و خانه است. هر  خیابان به خیابان‌های دیگر می‌رسد و در هر خیابان چندین خانه وجود دارد.  این خانه‌ها اندکی کوچک اما کامل هستند. بغمای جندقی، بزرگترین شاعر دوران  قاجار و همچنین ناصرالدین شاه، اهل این منطقه بوده‌اند.

برج کبوتر اژیه متعلق به دوره قاجار است و در تاریخ ۲۰ اسفند ۱۳۸۵ با شماره  ثبت ۱۸۱۰۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است. اژیه یکی از  شهرهای حومه زاینده رود و در ۷۵ کیلومتری جنوب شرقی اصفهان قرار دارد. یکی  از ویژگی های برج های کبوتر در حومه زاینده رود، قدمت بعضی از آنها که به  چند صد سال می رسد، است.

مناره گلپایگان، که به آن "میل گلپایگان" هم می‌گویند، در دوره سلجوقی قرن  پنجم هجری قمری ساخته شده است و به عنوان یکی از بلندترین مناره‌های آن  دوره شناخته می‌شود. این مناره در تاریخ ۲۸ خرداد ۱۳۱۵ به شماره ۲۵۰ در  آثار ملی ایران ثبت شده است و در سال ۱۸ - ۱۳۱۷ مورد مرمت قرار گرفته است.  مناره گلپایگان دارای دو در است و درون آن پلکانی وجود دارد. قسمت‌های  پایین و بالای مناره تعمیر شده و دارای کتیبه آجری است که به خط کوفی نوشته  شده و بدون تاریخ است.