در كشور تاجيكستان 58 ناحيه وجود دارد. در هر ناحيه تعدادی منطقه، شهر و روستا وجود دارد. در اين بخش اسامی ناحيهها و استانی كه در آن قرار دارند، معرفی میشوند.
مهمانبختی محبتاف از چهرههای برجسته فرهنگی و ادبی تاجیکستان است که به مدت ده سال، از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱، ریاست اتحادیه نویسندگان این کشور را بر عهده داشت. او در دوران زمامداری خود نقش مهمی در ثبات و پویایی فعالیتهای ادبی تاجیکستان ایفا کرد و روابط فرهنگی با دیگر کشورها، به ویژه ایران، را گسترش داد. تحت رهبری او، تبادلهای ادبی و برگزاری همایشهای مشترک میان نویسندگان تاجیکستان و ایران تقویت شد، که این امر به غنای دیالوگ فرهنگی بین دو حوزه فارسیزبان کمک شایانی کرد.
درّه یغناب تقریبا از 150 كیلومتری شمال پایتخت تاجیكستان (شهر دوشنبه) شروع میشود. درّه كمی قبل از گذرگاه انزاب شروع شده و حدود 60 كیلومتر طول دارد. درّه توسط رودخانههای كومبیل و برزنگا شكل گرفته كه از یخچالهای طبیعی تقاطع كوهستانی تاكعلی سرچشمه میگیرد. انشعابات رودخانههای یغناب به رودخانه زرافشان جاری میشود و محدودهی زرافشان را از محدوده حصار جدا میكند. قسمت بالایی درّه به دلیل چمنزارهای باشكوه به دامنه كوههای آلپ مشهور میباشد. منطقه جمعیت دائمی ندارد. تنها در تابستان چوپانها، گاوهایشان را برای چرا به اینجا میآورند.
تاجیکستان، کشوری کوهستانی و محصور در خشکی در آسیای میانه، با مناظر خیرهکننده، فرهنگ غنی و مردمی مهماننواز، مقصدی جذاب برای سفر است. در ادامه، ده دلیل برای سفر به تاجیکستان را بررسی میکنیم:
پنجکنت باستانی در نزدیکی شهر پنجكنت امروزی واقع شده و نماینده یک اثر تاریخی بینظیر در اوایل قرون وسطی است. پنجكنت در قرنهای 5 تا 8 ميلادی شرقیترین نقطه شهر سغدیان بود. (غفوراف، باباجان. تاجيكان. جلد اوّل و دوّم، عرفان، دوشنبه،1377ه.ش-1997م – ص 3831) سغدیها کسانی بودند که به زبان ایرانیان شرق صحبت میكردند و از نیاکان تاجیکیها محسوب میشوند. در ربع اول قرن 8 ميلادی پنجکنت مرکز قلمرو آخرین پادشاه، دیواشتیچ بود که با شاهزادهی سغدیان بر سر قدرت شهر سمرقند، پایتخت سغدیان جنگید.
موزه ملی تاجیکستان یک موزه تازه بازسازی شده است که نمایشگاههایی از تاریخ قدیم و جدید جمهوری تاجیکستان را در خود جای داده است و در پایتخت کشور تاجیکستان، شهر دوشنبه، واقع شده است. این موزه در سال ۱۹۳۴ افتتاح و در سال ۱۹۹۹ عنوان موزه ملی را دریافت کرده است. این ساختمان منحصر به فرد برای همه بازدیدکنندگانی که شروع به کاوش در کشور کوچک آسیای مرکزی کردهاند واقعاً الهام بخش است و با معرفی تاریخ، طبیعت، زندگی محلی و فرهنگ مردم تاجیکستان مورد توجه گردشگران بسیاری قرار گرفته است. تاجیکستان کشوری در آسیای میانه است که توسط افغانستان، چین، قرقیزستان و ازبکستان احاطه شده است. این شهر به دلیل کوههای ناهموار مشهور به پیادهروی و کوهنوردی است. کوههای فان، در نزدیکی پایتخت ملی دوشنبه، دارای قلههای پوشیده از برف هستند که بیش از ۵۰۰۰ متر ارتفاع دارند.
ابوعبدالله رودکی پایهگذار و پدر شعر کلاسیک فارسی است که در اواخر قرن 9 و اوایل قرن 10 در طی سلسله سامانیان زندگی میکرد. او قصیدهها و شعرهای معروفش را به زبان فارسی مینوشت. رودكی یک خواننده و موسیقیدان با استعداد بود. او چنگ را به زيبايی مینواخت. نصر بن احمد سامانی (943-914م) رودکی را به بخارا دعوت کرد. رودكی بيشتر عمرش را در بخارا گذراند و از زمانی که حامیش را در سال 937م از دست داد؛ دوران سختي و تنگدستی وی شروع شد.
منابع قابل توجّهی آب در حدود 460 کیلومتر مکعب، روی یخچالهای طبیعی متمرکز شده است. این یخچالها در حدود 7820 کیلومتر مربع یا 5/5 درصد از کل مساحت کشور را اشغال ميكنند. یکی از بزرگترین یخچالهای درّهای کوهستانی جهان، یخچال فدچنکو[1] (652 کیلومتر مربع با حدود 70 کیلومتر طول) در پامیر واقع شده است. در کل میتوان گفت: بیش از 60 درصد از کلّ یخچالهای آسیای مرکزی در تاجیکستان قرار گرفتهاند، که بیشتر آنها در شمال و شرق پامیر میباشند.
بالجوان يك منطقه تاریخی در تاجیکستان است. نتایج حفّاریهای طولانی مدت باستانشناسی در كوروكسای در نزدیکی بالجوان امروزی ثابت میکند که 200-800 هزار سال پیش زندگی گیاهی جلگهای و بدون درخت در این ناحیه نفوذ داشته است و حیوانات عجیبی همچون اسبها، کرگدنها، میمونهای وابسته به میمونهای دمکوتاه امروزی، ببرهای دندان شمشیری، زرّافهها و نیاکان فیلها میزیستهاند. بیش از هزار سال پیش بالجوان جزئی از حکومت سامانی بود.
بیش از 20 سال است که سفرهایی با عنوان "سفرهای گروهی جاده ابریشم" از مبدا ایران برگزار میکنیم. سفرهایی به مقصد کشورهای ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان، برای بازدید از شهرهای تاریخی سمرقند، بخارا و خیوه.