تاجیک/ تاجیکها، قومی مسلمان و فارسی زبان از نژاد آریایی، قدیمی‌ترین  ساکنان آسیای مرکزی و افغانستان و ناحیة سین‌کیانگ چین و عمده‌ترین جمعیت  جمهوری تاجیکستان می‌باشند. این قوم در شمال هندوستان، ازبکستان،  قرقیزستان، قزاقستان و ایران نیز پراکنده‌اند. شرقی‌ترین منطقة تاجیک‌نشین،  وادی سرکول سین‌کیانگِ چین است. تاجیک‌ها در ایران، عمدتاً در استان‌های  خراسان و سیستان و بلوچستان به سر می‌برند.[1] تاجیک‌ها خود را تُجیک  می‌نامند.

قلّه اسماعيل سامانی معروف‌ترین منطقه‌ی گردشگری و کوهنوردی در پامیر،  بلندترین قلّه در همه‌ی کشورهای مشترک المنافع (CIS) است. اين قلّه تا پيش  از اين با نام قلّه كمونيزم مشهور بود. ارتفاع اين قلّه مشهور از سطح دريا  7495متر می‌باشد. قلّه كمونيزم در سال 2000 به احترام پایه‌گذار سلسه‌ی  بزرگ سامانيان در قرن 10 به اسماعیل سامانی، تغییر نام داده شد. قلّه در  سال 1928م در طی تحقیق یک هیئت اعزامی از آلمان و شوروی کشف شد و تا مدّتی  قلّه استالين نام داشت. در سال 1962م به قلّه كمونيزم تغییر نام داده شده و  در سال 1933م برای نخستین بار یک گروه از هیئت تحقیقی تاجیک به بلند‌ترین  قلّه در اتّحادیه شوروی سابق، در یخچال طبیعی بيواچنی صعود کردند.

در بسیاری از محیط‌ها، غذا از نقش صرفاً تغذیه‌ای خود فراتر رفته و به بوم‌هایی برای هویت ملّی تبدیل می‌شود که با طعم‌ها و رایحه‌های میراث  فرهنگی رنگ‌آمیزی شده‌اند. آسیای مرکزی، منطقه‌ای غنی از تاریخ و فرهنگ،  موزاییک آشپزی را ارائه می‌دهد که به اندازه مناظر آن متنوع است. در میان  غذاهای متعددی که این منطقه پرجنب‌وجوش را زینت داده‌اند، یکی به دلیل  سادگی، تاریخچه و بحث‌هایی که برمی‌انگیزد، برجسته‌تر است: پلو (که گاهی  اوش، پلاو، پیلاف، پلو یا پیلوف نیز نامیده می‌شود). با این حال، ادعای  تعلق پلو به یک ملت واحد، نادیده گرفتن واقعیت و عمق میراث مشترک آسیای  مرکزی است. این داستان فقط درباره یک غذا نیست؛ این داستان درباره مردم،  ملت‌ها و فرهنگ‌هایی است که از طریق تاریخ مشترکشان بافته شده‌اند.

جدول مسافت راه‌های تاجیکستان

منابع قابل توجّهی آب در حدود 460 کیلومتر مکعب، روی یخچال‌های طبیعی  متمرکز شده است. این یخچال‌ها در حدود 7820 کیلومتر مربع یا 5/5 درصد از کل  مساحت کشور را اشغال مي‌كنند. یکی از بزرگ‌ترین یخچال‌های درّه‌ای  کوهستانی جهان، یخچال فدچنکو[1] (652 کیلومتر مربع با حدود 70 کیلومتر طول)  در پامیر واقع شده است. در کل می‌توان گفت: بیش از 60 درصد از کلّ  یخچال‌های آسیای مرکزی در تاجیکستان قرار گرفته‌اند، که بیشتر آنها در شمال  و شرق پامیر می‌باشند.

تاجيكستان از ديرباز محل زندگی مردمان آريايی بوده كه بعضي‌ از آنها اسكان  يافته بودند. سغديان، مادها و پارس‌ها و برخی ديگر زندگی كوچ نشينی داشتند،  همچون سكاها يا ماساژت‌ها. بنابراين می‌توان گفت: كه باختری‌ها، سغدی‌ها، خوارزمی‌ها و سكايی‌ها، نه تنها بنيان‌گذاران شهرها و روستاهای آسيای  مركزی، به ويژه تاجيكستان به شمار می‌روند بلكه نياكان تاجيكان نيز  بوده‌اند.

تاریک هنگام به مرز خجند رسیدیم. پیش از ورود به داخل قرارگاه مرزی هیچ چراغ نبود و ما جمعی مسافر خسته و دلتنگ و ناکام، لنگ لنگان بار خود را کشیدیم و با ازبکستان و مرزبانان نامهربان آن وداع گفتیم. پاهایمان سنگین می‌رفتند زیرا دل در سمرقند وانهاده بودیم به آرزوی دیدارهای بیشتر که آیا میسر شود...

من به عنوان یک علاقمند موسیقی تاجیکستان، مفتخرم که مروری کوتاه بر  تاریخچه غنی و پربار موسیقی تاجیکستان داشته باشم. موسیقی تاجیکستان،  گنجینه‌ای ارزشمند از فرهنگ و هویت این سرزمین است که از اعصار گذشته تا به  امروز، با نغمه‌ها و آواهای دلنشین خود، روح مردم را نوازش داده است.

درّه رامیت از 45 کیلومتری شمال‌غربی دوشنبه شروع می‌شود. اين درّه با مناطق تفریحی پر‌شمار و چشمه‌های آب‌گرم در مناطق پايينی و از جنگل‌ها و رودخانه‌های زیبا در مناطق بالايی، يكی از زيباترين و بكرترين مناطق تاجيكستان محسوب می‌شود. شما می‌توانید با نيم ساعت رانندگی از دوشنبه به سوی شهر وحدت به این درّه برسید. رودخانه‌ی کافرنهان 378 کیلومتر طول دارد. سرچشمه سمت چپ آن رودخانه ساربا، از یخ‌ها و پهنه‌های برفی قاراتگين شروع شده و سرچشمه سمت راست آن از رودخانه سردی ميانه ‌در محدوده حصار آغاز می‌شود.

تصاویر اسکناس‌های قدیمی کشور تاجیکستان