روستای رویین یکی از روستاهای هدف گردشگری در شمال شرق ایران است که علاوه بر میراث فرهنگی و میراث طبیعی، زبان مردم روستا نیز دلیلی است تا هر گردشگر اهل فرهنگ را به سوی آن بکشاند.

روستای «نایبند» طبس در 105 کیلومتری دهستان «کویر»، در 230 کیلومتري جنوب شرقی شهر «طبس»، بر سر راه طبس – «راور» در استان خراسان جنوبی جای دارد. این روستا از چند سو با روستاهاي «چهل پایه»، «دربند»، «ایهوك»، «کریت» و «پروده» در پیوند و همسایگی است. روستای نایبند که تاریخ آن تا هزار سال در تاریخ ­نگاری­ ها یاد کرده شده، در ارتفاع 1100 متری سطح دریا قرار دارد. نوشته ­های بومی بر آن هستند که سرزمین «نایبندان»، به هنگام بیرون راندن افغان‌ها، اردوگاه نادرشاه افشار بوده است. نایبندیان، مردمان این بهشت در دل کویر، به زبان فارسی با گویش خراسانی سخن می‌گویند.

جواهر ده، روستایی در ارتفاعات استان مازندران است که تنها 27 کیلومتر از رامسر فاصله دارد. در ماه‎های سرد سال روستا تقریباً خالی از سکنه است اما با آغاز بهار، علاوه بر جمعیت ساکن در این روستا، گردشگران بسیاری نیز به دیدن آن می‎روند.

«روستای ورکانه» در دامنه کوه الوند، در بخش جنوبی رشته کوه زاگرس میانی، در شرق رودخانه ارزان فرد و در 20 کیلومتری جنوب شرقی همدان جای دارد. واژه ورکانه از ور یا همان بر و همچنین کانه و چشمه ساخته شده است، کنارچشمه.

نگل در ۶۵ کیلومتری شهر سنندج و در مسیر سنندج به مریوان قرار دارد. این روستا در میان دره‎ای بنا شده که رودخانه «شوشیر» از جنوب آن می‌گذرد و از طرف شمال هم به کوه «حسن عالی»، از جنوب شرقی به کوه «پل چرمو»، از جنوب به کوه «قژاکان»، از شمال غربی به دره «کانی چرمو» و کوه «کوره میانه»، از غرب و جنوب غربی به دره «کاچول» و از شمال شرقی به «رسنی دره» محدود می‌شود. مردم روستای نگل به زبان کردی سورانی سخن می‌گویند.

روستای تمین در 65 کیلومتری جنوب غربی شهر میرجاوه قرار دارد و از اطراف به دو کوه تفتان و سیاه کوه منتهی می‌شود. تمین تابستان‎های خنک دارد و در زمستان هوای آن سرد می‎شود.

«روستای مارین» در ۳۶ کیلومتری شمال گچساران و در ۱۹۸ کیلومتری جنوب شرقی «یاسوج» در استان «کهگیلویه و بویراحمد» جای دارد. این روستا از شمال با کوه «دلی گنج»، از شرق با کوه «خامی» و از جنوب غرب نیز با کوه «دیل» همسایگی دارد.

پالنگان روستایی در یک کیلومتری دره «تنگیور»، در دهستان «ژاورود»، در 55 کیلومتری «اورامان» و در 57 کیلومتری کامیاران در استان کردستان است. پالنگان که در شمار فهرست آثار ملی ایران جای گرفته است، نزدیک به هزار تن سرانه مردمی دارد که به گویش کردی اورامی سخن می­گویند. روشن نیست که پالنگان از واژه پلنگ یا واژه پال در گویش کردی به معنی پشتگاه و پناهگاه برگرفته شده است.

در مناطق کوهستانی ایران، روستاهایی که به شیوه پلکانی ساخته شدند بسیارند. یکی از آن‎ها «روستای سر آقا سید» نام دارد که یکی از مناطق تاریخی در استان چهارمحال و بختیاری به شمار می‎رود.

روستای ماخونیک به دلیل معماری جالب و قابل توجه به یکی از هفت روستای شگفت انگیز جهان و به دلیل حضور ساکنان کوتاه قد، به سرزمین لی لی پوتی های ایران شهرت دارد. قدمت این روستا را بر اساس اسناد تاریخی و سنگ نگاره ی مکشوفه از این منطقه به 300 سال تخمین زده اند.