دروازه ارگ از شاهکارهای معماری شهر سمنان مربوط به زمانِ حکومت حاجی بهمن میرزا بهاء الدوله فرزند فتحعلی شاهِ قاجار است که طبق کتیبه روی آن ساختمان آن در سال ۱۳۰۲ هجری قمری، در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و حکمرانی انوشیروان میرزا، حکمران سمنان، دامغان، شاهرود و بسطام به اتمام رسیده است.

خانه امام خمینی (ره) اولین رهبر و اولین ولی فقیه نظام جمهوری اسلامی ایران یکی از بنا های مهم شهر قم به شمار می رود که از تاریخچه سیاسی و اجتماعی خاصی برخوردار بوده و به سبب قرار گیری در محله یخچال قاضی به این نام نیز معروف گردیده است.

بافت تاریخی بوشهر در شمالی ‌ترین نقطه شبه جزیره مثلث شکل بوشهر قرار گرفته است یعنی در رأس مثلثی که دارای تورفتگی در خلیج فارس است و از چهار محله «دهدشتی»، «شنبدی»، «کوتی» و «بهبهانی‌ها» تشکیل و به چهارمحل بنا به قومیت‌های ساکن در آن محله معروف است. بافت تاریخی بوشهر که شامل 1000 خانه می ‌شود مانند دیگر شهرهای تاریخی، دارای دروازه، برج و بارو، بازار، آب انبار، حمام، مسجد جامع، ارگ حکومتی، میدانگاه و غیره است که همگی از عناصر کالبدی تشکیل‌دهنده یک شهر ایرانی- اسلامی هستند. اوج شکوفایی این بافت مربوط به دوره قاجاریه است که در آن زمان بوشهر دروازه ورود ملل مختلف به ایران بوده است. بافت تاریخی بوشهر به دوره حکومت نادرشاه افشار برمی‌گردد.

باغ تکیه هفت ‌تنان یکی از قدیمی ‌ترین اماکن تاریخی شیراز است که در بن کوه چهل مقام و در شمال آرامگاه حافظ قرار گرفته ‌است. این باغ به سده‌های پیش از عهد زندیه و عمارت آن به دوره کریم خان زند مربوط می ‌شود.

آسباد ها یا آسیاب ‌های بادی نشتیفان خواف از بزرگ‌ترین مجموعه‌های خشت، گل و چوب بازمانده از دوره صفویه و بزرگ‌ترین و قدیمی ترین مجموعه آسبادهای جهان هستند. اغلب مورخین بنای آن ها را قبل از فتح ایران به دست مسلمین ذکر می کنند و برخی دیگر تکوین آنها را به 1700 سال قبل از میلاد مسیح مربوط می‌دانند.

بنای مسجد و مدرسه ی آقابزرگ یکی از باشکوه ترین و زیباترین مساجد دوره ی قاجار در ایران است که با سرمایه ی حاج محمد تقی خانبان طی سال های ۱۲۵۰تا۱۲۶۰ هجری قمری برای نماز جماعت و درس و بحث داماد وی ملا مهدی نراقی دوم ملقّب به آقابزرگ بنا شده و به این نام معروف گردیده است.

بنای معروف به معبد آناهیتا دومین بنای باشکوه سنگی در ایران پس از تخت جمشید است که بر روی تپه ای طبیعی به شیوه ی سکوسازی (صُفه سازی) ساخته شده است. آناهیتا در اعتقاد ایرانیان باستان، الهه ی آب، فرشته ی نگهبان چشمه ها و باران و همچنین نماد باروی، عشق و دوستی بوده است.

میل اژدها یا آتشگاه یا دیمه‌ میل یا میل آزاد مربوط به دوره اشکانیان در درّه‌ای در کنار کوه تنگ کله، در دامنه کوهی سنگلاخ و نسبتاً سرسبز در کنار یکی از راه‌ های مهم باستانی قرار دارد. در این منطقه هیچ آبادی ‌ای وجود ندارد. این برجِ مربع سنگی که ظاهراً یک پرستشگاه یا آتشکده بوده از لحاظ شکل و ظاهر مانند کعبه زردشت و برج زندان پاسارگاد چهارگوش است. بلندای برج بیش از هفت متر و پهنای هر ضلع آن در پایین چهار متر و در بالا ۴۰/۳ متر است و از سنگ رگه سفید به طول‌های مختلف بسیار دقیق، منظم و با مهارت ساخته شده‌است.

آتشکده ی بهرام یزد یا همان آتشکده ورهرام یزد، یکی از اماکن مربوط به زرتشتیان، شامل ساختمان و باغ مشجری است که در قرون اخیر ساخته شده است. سال ساخت بنای آتشکده به دوران پهلوی اول مربوط است و طراحی آن از هنر و معماری هخامنشیان متأثر بوده است.

قنات قصبه بزرگ‌ترین، عمیق ترین، شگفت‌انگیزترین و قدیمی‌ ترین قنات جهان مربوط به ۲۵۰۰ تا ۲۷۰۰ سال پیش و یکی از شاهکارهای آبی جهان است که از دو رشته اصلی و شش شاخه فرعی تشکیل شده‌است. تعداد چاه‌ های این قنات متجاوز از 470 حلقه است و مادرچاه آن در دامنه شمالی سیاه‌ کوه با عمق حدوداً 280 تا 300 متر قرار دارد. ناصرخسرو عمق چاه قنات را ۷۰۰ گز و طول آن را ۴ فرسنگ ذکر کرده ‌است. در حال حاضر میزان آبدهی این قنات 150 لیتر در ثانیه است و تنها منبع آب این شهر به شمار می‌ آید. قنات قصبه، به عنوان یکی از پدیده‌ های شگفت‌انگیز دست ساخت انسان، نمادی از همنوایی بشر با طبیعت محسوب می‌ شود.